سیامک رزاق - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز
عطا اله ندیری - دانشیار گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز
فرناز دانشور وثوقی - استادیار گروه عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

امروزه شناسایی و بررسی عوامل موثر در نوسانات منابع آب زیرزمینی، اصلی ترین دغدغه حوضه مدیریت این منابع با ارزش است. در سال ها اخیر دشت تسوج به عنوان یکی از حوضه های آبریز دریاچه ارومیه با افت شدید تراز آب زیرزمینی مواجه شده است. در این مطالعه جهت بررسی عوامل این افت، نوسانات سری های زمانی دما، بارش و پمپاژ مطالعه شد. پدیده های طبیعی و به خصوص فرآیندهای هیدرولوژیکی و هیدروژیولوژیکی دارای پیچیدگی و بی نظمی بسیاری هستند. در صورتی که این بی نظمی و پیچیدگی کاهش پیدا کند، نشان دهنده یک روند غیر طبیعی است. معیار موجک آنتروپی یکی از روش های جدید و کار آمد برای اندازه گیری و مقایسه - بی نظمی در بازه های زمانی مختلف است. در این تحقیق ابتدا داده های سطح آب زیرزمینی، دما، بارش و پمپاژ به سه بازه زمانی تقسیم شد. سپس هر بازه با استفاده از تبدیل موجک به سه زیر سری تقسیم و انرژی هر زیر سری را محاسبه شد. در آخر آنتروپی هر بازه زمانی محاسبه شد. با توجه به کاهش 16/6% و 4/6% بی نظمی طی 3 بازه زمانی برای داده های پمپاژ، نقش این عامل نسبت به تغییرات دما و بارش در افت سطح آب زیرزمینی بیشتر است.

کاهش سطح آب زیرزمینی، آنتروپی، موجک، دشت تسوج