تکتم سلیمانپورمقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران سازه های هیدرولیکی، دانشگاه پیام نور واحد تهران شمال، ایران
حمیدرضا شیبانی - استادیار گروه عمران، بخش فنی ومهندسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

سیستم های انحراف آب وکنترل رودخانه در زمان اجرای یک سد، یکی از مهم ترین مراحل ساخت سد بوده است و بدون این سیستم، امکان احداث سد و سازه های جنبی دریک محیط خشک امکان پذیر نمی باشد. یکی از روش های انحراف آب رودخانه درزمان ساخت یک پروژه سد سازی، بهره گیری از تونل یا تونل های انحراف آب و فرازبند و نشیب بند است. در این تحقیق ضمن توضیح روش محاسبه هزینه های احداث سیستم انحراف آب که شامل هزینه های مربوط به حفاری تونل، سیستم حفاظت و نگهداری و هزینه ساخت فرازبند می باشد، تابع هدف مربوط به آن تشکیل شده و از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات pso جهت محاسبه کمترین هزینه احداث سیستم انحراف آب با درنظرگرفتن کلیه قیود و ملاحظات طراحی استفاده شده و همچنین الگوریتم Qpso جهت مقایسه نتایج بدست آمده، معرفی می شود. مقایسه نتایج حاصل از دو الگوریتم نشان می دهد که الگوریتم pso نسبت به الگوریتم Qpsoدارای سرعت همگرایی بالاتری است. با این وجود، هردو الگوریتم توانایی رسیدن به جواب بهینه را دارند و می توان از آنها برای اقتصادی نمودن مسایل استفاده کرد.

سیستم انحراف آب، تابع هدف، الگوریتم pso ، الگوریتم Qpso