حسین شکراله زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد ، گروه معماری ، واحد سوادکوه ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سوادکوه ، ایران
سودابه مهری - عضو هیت علمی گروه معماری ، واحد سوادکوه ، دانشگاه آزاد اسلامی، سوادکوه، ایران

اگر چه واژه خردگرایی تعبیری است فلسفی که از سوی فیلسوفان شرح و بسط یافته اما، خردگرایی هم به مثابه روشی از سوی نظریه پردازان و معماران، مورد توجهی ویژه قرار گرفته است. تا جایی که می توان به ادبیات خرد گرایی معماری اشاره کرد. مجموعه وسیعی از تحلیل ها، نظریه پردازی ها، و تفسیرهای خرد گرایی ، از سوی معماران ونظریه پردازان معماری در چهار قرن هفده تا بیست نگاشته شده است. خردگرایی به عنوان یک جنبش فکری در قرن هفدهم آغاز گردید که در نهایت منجر به عصر روشنگری در اروپا شد، دوره ای در تاریخ که خرد ابزار اصلی برای توجیه و درک دلیل چیزها و ارتباط مابین آنها بود. روشنگری بر پایه این ایده تعریف شد که چیزی که قابل اثبات نیست، نباید مورد اعتماد قرار گیرد. در این مقاله تلاش شده است تا تصویر درستی از سیر تحول خردگرایی از نقطه ابتدایی آن در قرن هفدهم میلادی تا زمان حال ارایه گردد . در راستای نیل به این هدف ، جنبش های مهم معماری در ارتباط مستقیم با خردگرایی، معرفی شده و سعی در تحلیل جایگاه هر کدام در بستر تحولات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی روز خواهد شد.

خردگرایی، معماری نیوکلاسیک، راسیونالیسم، نیوراسیونالیسم، طبیعت گرایی