صنم حیدروند - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری،گروه معماری، واحد گیلان ، دپارتمان آموزش عالی شهریار آستارا، ایران
محمدباقر عبادی - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی معماری ، دانشگاه آزاد خلخال، ایران

آیین به عنوان موضوعی جدانشدنی از زندگی بشر از دیرباز تاکنون در ارتباطی تنگاتنگ با وی بوده است. در ایران پس از اسلام یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین آیین ها، آیین های مرتبط با محرم است. استخوان بندی شهرهای سنتی ایران بر اساس همین نگرش شکل گرفته و به همین دلیل دارای اصولی است که به آن نام شهر اسلامی داده شده است. در کالبد بافت های تاریخی در دوره معاصر در شهرهای مختلف تغییر و تحولات بسیاری رخ داده است که با نگرش ها و روش های مختلفی انجام گشته است. با توجه به اهمیت آیین های مذهبی و به طور اخص آیین محرم اثرگذاری بسیاری بر فرهنگ مردمان اردبیل داشته است. برای شناخت تاثیرات آیین های محرم بر کالبد محلات اردبیل بایست ابتدا فرهنگ این مردمی رابشناسیم. به همین علت از تحقیقات میدانی برای کسب دانش محیطی – اجتماعی استفاده شده بنابراین روش تحقیق کیفی است. نتایج این تحلیل ها در کنار هم نشان دهنده تاثیر آیین محرم به عنوان یکی از قوی ترین عامل اثرگذار بر تحولات بافت تاریخی دوره معاصر در این شهر است.

آیین ، محرم ، حسینه، مرکز محله، شهر اسلامی