سولماز زمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) شهر ری،تهران
علی اکبری - استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، تهران

یکی از رویکردهای اساسی به شناخت معماری گذشته ایران، فهم معناشناختی نشانه های به کار رفته در آنهاست. در این رویکرد، بنا به مثابه متن، واحد واژگان، عبارات و نشانه های معناداری است که در ساختاری مشخص همنشین شده اند تا معنا یا معانی متفاوتی را به مخاطبان خود انتقال دهند. هر بنای معماری مجموعه ای از نشانه ها محسوب می شود و نشانه با زمینه اجتماعی و فرهنگی دارای معنا است. معماری ایرانی به دلیل دارا بودن ارزش محتوایی و معنوی و همچنین مبانی عرفانی دارای ظرفیت بالایی در تحلیل و بررسی معناشناسی است . هدف از این پژوهش بررسی نقش هر یک از نشانه ها و نمادها در بنای امام زاده یحیی در ابیانه است. پرسش اصلی این است که این نشانه ها چه میزان در روح و حس مکان تاثیر گذار هستند و چه میزان می توان از ماهیت نشانه شناختی آن نشانه ها و نماد ها در ساخت بناهای دیگر استفاده کرد تا باعث ارتقا روح مکان در آثار معماری شد. این موضوع از این جهت دارای اهمیت است که باعث شناخت و درک هر چه بیشتر و بهتر آثار معماری می شود.فرضیاتی که در اینجا مطرح می شود بدین صورت است: آیا حیاط می تواند نمادی از بهشت باشد آیا نشانه ها باعث ایجاد خاطرات جمعی می شوند چگونه نشانه ها باعث تعیین هویت افراد جامعه می شوند.در این مقاله سعی شده است با تحلیل و بررسی بنای امامزاده یحیی در روستا ابیانه به عنوان یکی از آثار معماری به چگونگی شناخت نشانه ها پراخت و اینکه نشانه های موجود در بنای امامزاده یحیی کدام اند و این نشانه ها بیانگر چه مفاهیمی در آثار معماری هستند.

حس مکان ، نشانه شناسی و معماری ، هویت و خاطره ی جمعی ، معنا و معماری ، امامزاده یحیی ابیانه