حسن جلال - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

نشانه در معماری بنایی است سمبلیک که استقرارش در جداره موجب توقف دید وجلب توجه می شود . همچنین این عنصر کالبدی در خاطر باقی می ماند و در شناخت محیط موثر است . نشانه عنصری طبیعی یا مصنوعی است که به لحاظ شکل و عملکرد با محیط اطراف متفاوت بوده و جهت القای حس مکان و هدایت گری برای شهروندان مورد استفاده قرار می گیرد . تقویت کردن این عناصر به عنوان نمود کالبد ارزشهای مععنایی وفرهنگی جامعه می تواند موجبات ارتقای تصویر ذهنی شهروندان و خوانایی فضای شهری را فراهم می کند . در وضعیت موجود المانهای شهری که هدف آن ها نشان دادن معنی اجتماعی –فرهنگی محیط کالبدی است و تشریح کردن آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است . نشانه شناسی المانهای شهری به دنبال آن است تا شکل شهر واجزای آن را براساس نظام نشانه شناسی المانها تبیین کند . به بیان دیگر نشانه شناسی المانهای شهری می خواهد توضیح دهد که چگونه محیط کالبدی براساس عمل کردن به نقش المانهای شهری در نظام نشانه ای معنای اجتماعی پیدا می کند. از آنجایی که توجه بیش از حد به عملکرد در دیدگاه مدرن بسیاری از وجود ادراکی فضاهای معماری را در ارتباط مخاطب کمرنگ کرده است خلا معنا بیش از پیش در جوامع امروز خودنمایی می کند و در این مقاله به بررسی نقش نشانه ها در هویت فضاهای شهری وارتقای حس مکان پرداخته شده است .و از آنجایی که حس مکان به عنوان یکی از مهم ترین معیارهای کیفیت معنایی فضای معماری مطرح است . چگونگی تاثیر و معانی نمادین بر حس مکان از دیدگاه پدیدار شناسی بررسی شده است .

نشانه ، حس مکان، نشانه شناسی ، تصویر ذهنی، المان شهری، هویت