مریم عمادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران،
طاهره(سها) نصر - دکترای تخصصی شهرسازی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، گروه معماری، شیراز، ایران.

ضرورت توجه به امر صرفه جویی در مصرف انرژی های فسیلی، باعث تبدیل شدن توسعه پایدار به یکی از مباحث بسیار مهم و رایج در سطح بین المللی شده است. افزایش مصرف انرژی در ایران بیش از 5 برابر افزایش مصرف جهانی است که در این میان کاربری مسکونی بیش از یک سوم انرژی کشور را مصرف می کنند. معماران گذشته این آب و خاک با مهارتی ویژه چگونگی برقراری ارتباط و نوع تدابیر لازم جهت تعامل ساختمان با محیط طبیعی پیرامون خود را درک کرده و با اجرای فنون و قواعد خاص در زمینه استفاده بهینه از انرژی ها و منابع طبیعی به خصوص خورشید و در راستای هماهنگی هر چه بیشتر با اقلیم از آن بهره جسته اند. پنجره ارسی به عنوان جزیی از بنا با تزیینات گره خورده علاوه بر اینکه حریمی برای کنترل دید از بیرون به درون در معماری سنتی ایران به کار می رفت، بدلیل داشتن شیشه های رنگی، جایگاه والایی از جنبه های مادی و معنوی همچون زیبایی بصری در فرم و انتقال نور به فضای درون و کنترل نور دهی را دارا می باشند. در این مقاله که از روش مرور متون و اسناد تصویری استفاده شده به معرفی پنجره های ارسی و تاریخچه آن و بررسی ویژگی ها وکارکردهای آن درمعماری با بررسی نمونه های موردی از اقلیم های ایران پرداخته شده و در نهایت تطابق خصوصیات روانشناسی رنگ های گرم و سرد مورد استفاده در اینگونه شیشه ها دراقلیم های متفاوت به صورت اعداد و ارقام به وسیله نرم افزار اتوکد محاسبه و ارایه گردیده است.

شکست نور، شیشه رنگی، توسعه پایدار، پنجره، اقلیم