مهناز نوشادی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
احسان درری جبروتی - استادیار، گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

از آنجا که ارتقاء سطح کیفی فضاهای باز از مهم ترین جلوه های مجتمع های مسکونی موفق می باشد، پژوهش حاضر قصد دارد در جهت کمک به ارتقاء کیفی فضاهای باز گامی موثر بردارد. هدف نگارنده در این پژوهش در مرحله اول، شناسایی و معرفی نقش، اهمیت و جایگاه فضاهای باز در مجتمع های مسکونی و در مرحله دوم، شناسایی عوامل موثر بر مکان یابی فضاهای باز در مجتمع های مسکونی می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش توصیفی-تحلیلی است. در ابتدا نگارنده با استناد به منابع کتابخانه ای به بررسی دیدگاه ها در رابطه با فضای باز پرداخته و در نهایت با اقتباس از دیدگاه های دیگران، مولفه های اثرگذار بر مکان یابی فضاهای باز را در چهار دسته امنیت، خلوت، فعالیت و تعاملات اجتماعی معرفی کرده است. پس از شناسایی و معرفی مولفه های اثرگذار بر مکان یابی فضاهای باز، به بررسی مولفه ی تعاملات اجتماعی و عوامل اثر گذار این مولفه، بر مکان یابی فضای باز پرداخته شده است. تعاملات اجتماعی اصلی ترین مولفه اثر گذار بر سنجش کیفیت فضاهای باز در مجتمع های مسکونی می باشد که پس از معرفی این مولفه، به بررسی معیارهای اصلی آن که بر سطح کیفی تعاملات اثر گذار بوده پرداخته شده است. از نتایج این پژوهش می توان برای مکان یابی درست فضاهای باز در مجتمع های مسکونی و افزایش کیفیت این فضاها استفاده کرد.

مجتمع مسکونی، فضای باز، مکان یابی، تعاملات اجتماعی، مسکن