عاطفه سیف تقی دیزج - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران،
عبداله هندیانی - دانشیار، عضو هییت علمی دانشگاه علوم انتظامی،

به موازات رشد شهرها و پیامدهای ناگوار برخاسته از آن، مقوله سلامت شهری نیز به یکی از مهمترین مقوله های برنامه ریزی و مدیریت شهری تبدیل شده است. در ایران توسعه شهری بدون برنامه و مهاجرت های کنترل نشده ضمن آسیب های فراوان به ساختار شهری و اراضی پیرامون آن، منجر به نابسامانی ها و ناهنجاری های فراوان در محیط شهرها شده و مدیریت شهرها را با چالش های فراوانی روبرو ساخته است که مدیریت و کنترل آن از عهده یک یا چند سازمان صرف، بدون مشارکت شهروندان امری دشوار و غیر ممکن می نماید . در حال حاضر ارتباط مردم با حکومت و دستگاه های دولتی، از طریق نهادها و سازمان هایی صورت می گیرد که به سازمان های مردم نهاد معروف شده اند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت شهر سالم در منطقه دو تهران است. این پژوهش از لحاظ روش از نوع توصیفی و از لحاظ هدف کاربردی بود. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که روایی و پایایی آن سنجیده شده است. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان شهری که شامل کارمندان و مدیران شاغل در منطقه دو شهرداری تهران و اعضای شورایاری محلات این منطقه و همچنین اعضای سازمان های مردم نهاد مستقر در منطقه می باشند. روش نمونه گیری طبقه بندی- سهمیه ای است و داده های این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آزمونهای دوجمله ای و فریدمن تحلیل شد. مطابق نتایج آزمون فرضیه های پژوهش با آزمون دوجمله ای، هر چهار فرضیه فرعی تایید گردید. مطابق آزمون فریدمن رتبه نقش ها سازمان های مردم نهاد در مدیریت شهر سالم به ترتیب بیشترین عبارت است از نقش مشارکت، مجری ، تسهیل گری و نوآوری. اگر مدیران و برنامه ریزان شهری بر تقویت و اثربخشی مشارکت سازمان های مردم نهاد متعددی که در حال حاضر در کشور فعالیت می کنند تمرکز داشته و از ظرفیت آنها جهت امور مدیریت منابع انسانی شهر و ترغیب شهروندان جهت مشارکت در طرح های عمرانی و اجتماعی و فرهنگی در زمینه شهر سالم بهره ببرند نتایج قابل ملاحظه ای در رابطه با داشتن شهرسالم در شهر مورد مدیریت خود در بلندمدت متصور خواهند بود.

شهر سالم، سازمان مردم نهاد، نقش مجری، نقش تسهیلگری، نقش مشارکت و نقش نوآوری