ساناز سعیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین-
وحید محکی - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و پژوهشگر پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن-

شهرها و فضاهای شهری به مثابه موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و نشاط هستند. خلق و ارتقای سرزندگی در یک فضای شهری مستلزم همسو بودن ویژگی های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که خود می تواند افزایش حضور مستمر و ارتقای پویایی و سرزنده بودن فضای شهری را به دنبال داشته باشد. تاکنون به ویژگی سرزندگی محیط های شهری در مطالعات، تحقیقات و پروژ های طراحی شهری در ایران توجه جدی نشده است و بیشتر عرصه های عمومی که امروزه در سطح شهرها دیده می شوند، محیط های کسل کننده و غیر جذابی اند به گونه ای که هیچ انگیزه ای را در افراد برای رفتن و ماندن در آنجا ایجاد نمی کند. علاوه بر این در میان متخصصان شهری نیز تعریف مشترکی از ویژگی سرزندگی محیط های شهری و معیارها و عوامل ایجاد کننده آن وجود ندارد. در این مقاله به بررسی و ارزیابی کیفیت سرزندگی در محور تاریخی ارگ شهر مشهد با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی پرداخته شده است. بدین منظور از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای، ابتدا معیارهای ارزیابی کیفیت سرزندگی استخراج شده و در ادامه با انتخاب محور تاریخی ارگ مشهد به عنوان نمونه موردی با استفاده از پیمایش و برداشت های میدانی به ارزیابی سرزندگی در این محور پرداخته ایم. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که با گذشت زمان از سرزندگی و پویایی این محور کاسته شده است.

فضای شهری، کیفیت سرزندگی، محور تاریخی ارگ، شهر مشهد