محمدرضا مظفری - دکترای روان پزشکی. دانشگاه علوم پزشکی قم. ایران.
پروین رحمتی نژاد - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی. دانشگاه علوم پزشکی قم. ایران.
سید داود محمدی - دکترای روانشناسی بالینی، استادیار دانشگاه علوم پزشکی قم . ایران.
محمد دروگری - کارشناس ارشد مراقبت‎های ویژه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مقدمه شباهت زیاد ویژگی­های بالینی اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی-II  علاوه بر مسایل تشخیصی، مجادلات علمی فراوانی را درباره رابطه میان این دو اختلال به­وجودآورده است. مطالعات مختلفی به بررسی شباهت‎ها و تفاوت‎های این دو اختلال  در حوزه‎های مختلف علامت شناسی، آسیب شناسی و سبب شناسی پرداخته‎اند. بر این اساس هدف از  مطالعه حاضر، بررسی و مقایسه کارکردهای اجرایی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و اختلال دوقطبیII  به منظور شناخت بیشتر از رابطه میان دو اختلال است. روش کار 25 بیمار مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و 27 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبیII  ، با روش نمونه گیری در دسترس از بین بیماران مراجعه کننده به بیمارستان کامکار-عرب نیای شهر قم انتخاب شدند این دو گروه با یکدیگر و با 20 نفر از افراد سالم  با استفاده  از فرم کامپیوتری آزمون دسته­بندی کارت‎های ویسکانسینکه ابزاری برای ارزیابی کارکردهای اجرایی  است، مورد مقایسه قرار گرفتند. داده‎های بدست آمده  با استفاده از روش­های آماری تی مستقل، خی دو و  آنووا تجزیه و تحلیل شدند. نتایج یافته­های پژوهش نشان داد که دو گروه بالینی  در تمامی کارکردهای اجرایی عملکرد ضعیف­تری نسبت به گروه کنترل سالم داشتند. بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ضعیف­ترین کارکرد را در حوزه انعطاف­پذیری شناختی بدست آوردند. بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی پایین­ترین عملکرد را در ناتوانی از دریافت بازخورد نشان دادند. بین دو گروه بالینی تفاوت معناداری در هیچ یک از مولفه­های کارکرد اجرایی مشاهده نشد. نتیجه ­گیری این نتایج، حمایت تجربی در تایید یافته­های پیشین فراهم آورد که حاکی از کارکردهای اجرایی مختل در این دو گروه از بیماران است.از سوی دیگر هرچند تفاوت معناداری بین دو گروه بالینی در کارکردهای اجرایی مشاهده نشد اما مطالعات گسترده برای روشن تر شدن رابطه میان دو اختلال ضرورت دارد.

اختلال شخصیت مرزی, اختلال دوقطبی II, کارکردهای اجرایی, اختلالات طیف دوقطبی