مجیدرضا اقبالی - کارشناس ارشد حسابرسی مشهد
محمدحسین ودیعی نوقابی - دانشیار، عضو هییت علمی دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی صالحی - دانشیار، عضو هییت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

در دنیای سرمایه گذاری و بورس، حسابرسی نقش بسیار بااهمیتی بازی می کند. حسابرسان با انجام نقش واسطه بین سهامداران و مدیران، شرایط مناسبی را برای کنترل سرمایه گذاران بر سرمایه گذاری انجام گرفته فراهم می آورند.آگاهی از عوامل اثرگذار بر حق الزحمه حسابرسی میتواند هم برای صاحبکاران و هم برای حسابرسان مفید باشد. در این تحقیق متغیر هزینه تبلیغات صاحبکار به عنوان متغیر مستقل بررسی شده است.هدف این تحقیق بررسی عوامل موثربر حق الزحمه ی حسابرس در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. دوره زمانی پژوهش از سال 1382 الی 1392 بوده و تعداد 79 شرکت جهت آزمون فرضیه ها انتخاب گردیدند. این تحقیق ازلحاظ هدف کاربردی وازلحاظ ارتباط بین متغیرها از نوع تحقیقات همبستگی می باشد. نتایج آزمون همبستگی بین متغیرهای تحقیق بیانگر این است که حق الزحمه ی حسابرسی رابطه ی مثبت معناداری با تعداد سال های تصدی حسابرس، هزینه ی تبلیغات، تخصص حسابرس، نوع موسسه حسابرسی، اثر تعاملی هزینه تبلیغات و تخصص حسابرس و فروش دارد. در مرحله ی بعد به بررسی پایایی داده ها و انجام آزمون های ناهمسانی واریانس و آزمون چاو پرداخته شد. آزمون چاو انجام رگرسیون به روش اثرات مشترک را پیشنهاد داد. نتایج به دست آمده بیانگر اثرات مثبت و معنادار جمع دارایی ها، تخصص حسابرس، نسبت حساب های دریافتنی به کل دارایی ها، فروش و نوع موسسه حسابرسی بر حق الزحمه حسابرسی است. درعین حال نتایج به دست آمده در خصوص متغیرهای هزینه تبلیغات، اثر تعاملی هزینه ی تبلیغات و تخصص حسابرس، تعداد سال های تصدی حسابرس، افزایش سرمایه، اهرم مالی و نسبت موجودی ها به کل دارایی ها در سطح معناداری 95 درصد پذیرفته نمی شود.

حق الزحمه حسابرسی، هزینه تبلیغات، فروش، اهرم مالی، سودآوری