احمد ناصری - استادیار حسابداری، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
رامین آژمنه - کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه سیستان و بلوچستان
حمید زارعی - کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه سیستان و بلوچستان.

در نظام اجتماعی- اقتصادی کنونی، حسابرسان مستقل وظیفه بهینه نمودن گزارش های اقتصادی و اعتباربخشی صورت های مالی را برعهده دارند. گزارش حسابرسی دامنه رسیدگی به اطلاعات مالی را مشخص کرده و یافته های حسابرسی را از طریق اظهارنظر حسابرس ابلاغ می نماید. از این رو پیش بینی نوع اظهارنظر حسابرسان طی دهه های اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. در این پژوهش نیز سعی بر آن استتا به کمک گروهی از متغیرهای مالی و غیرمالی به مدلی جهت پیش بینی نوع گزارش حسابرسی دست یابیم. در راستای هدف پژوهش، سه فرضیه کلی مبتنی بر وجود رابطه بین متغیرهای مالی و غیرمالی با نوع گزارش حسابرسی تدوین شده است. در این پژوهش 10 نسبت مالی رایج را به عنوان متغیرهای مالی و عملکرد شرکت وهمچنین دعاوی حقوقی، نوع موسسه حسابرسی و تغییر حسابرس را به عنوان متغیرهای غیرمالی تاثیرگذار بر صدورگزارش حسابرسی طی یکدوره 5 ساله ( 1388 الی 1392 ) در 96 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و با روش همبستگی و آزمون رگرسیون لجستیک انجام شده است. یافته های پژوهش نشان میدهد که از میان نسبت های مالی، به ترتیب نسبت بدهی، نسبت سود ناخالص، نسب تجاری، نسبت گردش کل دارایی ها و نسبت گردش دارایی ثابترابطه معناداری با گزارش حسابرسی دارند. از بین متغیرهای غیرمالی نیز، تنها نوع موسسه حسابرسی دارای رابطه معنادار با نوع گزارش حسابرسی است؛ بدان معنا که خصوصی یا دولتی بودن موسسه حسابرسی بر قضاوت حسابرس تاثیرگذار است. علاوه بر این، نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون لجستیک حاکی از آن است که با بهره گیری از تنها شش متغیر نسبت بدهی، نسبت سود ناخالصبه فروش، نسبت جاری، موسسه حسابرسی، نسبت گردش کل دارایی ها و نسبت گردش دارایی های ثابت میتوان به مدلی با درجه اهمیت متوسط جهت پیشبینی نوع اظهارنظر حسابرس دست یافت.

مدل، گزارش حسابرس، متغیرهای مالی، متغیرهای غیرمالی