بررسی جامع وضعیت انرژی شامل پیشینه و چشم انداز حامل های برق و گاز طبیعی در کشور افغانستان به همراه نقش آفرینی ایران درزمینه تبادلات انرژی با آن کشور

در مطالعه حاضر، با ارایه مقدمه ای از وضعیت انرژی در کشور افغانستان به بررسی و ارزیابی پیشینه حامل های برق و گاز طبیعی در آن کشور پرداخته شده است. افغانستان کشوری است که زیرساخت مناسبی در حوزه گازرسانی ندارد. درواقع میتوان گفت افغانستان فاقد شبکه توزیع گاز میباشد. بااین حال در سالهای مختلف تولید و مصرف محدود گاز طبیعی را تجربه نموده است اما تاکنون تبادلات گاز طبیعی نداشته است. افغانستان درصدد آن است که در چشم انداز پیش رو، از گاز طبیعی در بخش های مختلف مصرف به ویژه خانگی استفاده نموده و تولید خود را افزایش دهد. به طوریکه مطابق برنامه ریزی انجام شده قادر خواهد بود تولید خود را به 13,92 میلیارد فوت مکعب در سال 2040 برساند. هرچند مصرف گاز نسبت به تولید پیشتاز است و افغانستان حدود 8 میلیارد فوت مکعب نیازمند واردات خواهد بود. با بررسی بازارهای منطقه ای گاز، پروژه TAPI و شرایط افغانستان، دو سناریو خوش بینانه و بدبینانه بهمنظور نقش آفرینی ایران به منظور جذب بازار گاز افغانستان مطرح شده است. در بخش 4 میتوان جزییات آن را مشاهده نمود. بر این پایه، پتانسیل یک میلیون مترمکعب صادرات گاز طبیعی در روز برای ایران وجود خواهد داشت . در مورد برق شرایط افغانستان پیچیدگی بیشتری دارد . شبکه های از هم مجزا، تلفات بالا و وابستگی به کشورهای همسایه نظیر ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران نشان از شرایط نامطلوب وضعیت شبکه برق افغانستان میباشد. از طرفی مشارکت در پروژه های TUTAP و CASA1000 میتواند برای افغانستان دستاوردی بزرگ محسوب شود. بااین حال ، نواحی شرق افغانستان به لحاظ توسعه شبکه قدرت زمانبر میباشد و مطابق بررسی های انجام شده، به نظر میرسد افغانستان به برق وارداتی ایران وابسته است. در این راستا تحلیل های مفصلی در بخش 4 و همینطور 3 انجام شده است که میتوان به آنها رجوع کرد. با بررسی این موارد، دو سناریو خوش بینانه و بدبینانه برای صادرات برق ایران به افغانستان مطرح شده است که بر اساس تحلیل بازارهای منطقه ای برق، توافق تبادلات برق میان دو کشور و همچنین چشمانداز انرژی افغانستان نتیجه شده است. طبق چشمانداز انرژی افغانستان، این کشور در سال 2040 نیازمند 7,8 تراوات ساعت برق وارداتی میباشد که از این میان، در سناریو خوش بینانه، پتانسیل صادرات 3 تراوات ساعت برق توسط ایران به افغانستان وجود خواهد داشت. در سناریو بدبینانه، ایران قادر است یک تراوات ساعت برق به افغانستان صادر کند.

Keywords:

چشم انداز انرژی افغانستان , برق و گاز طبیعی افغانستان , نقش آفرینی ایران , صادرات برق و گاز طبیعی , چشم نداز 2040