هاشم کمالی - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورز ی ومنابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
محمودرضا کریمی شهری - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورز ی ومنابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
محمود سجادی نژاد - مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی، مشهد، ایران
فریبا مظفریان - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

در طی سال های اخیر بیماری زوال درختان میوه در کشور به یکی از عوامل تهدیدکننده تولیدات باغی تبدیل شده است. عامل این عارضه کمپلکسی از عوامل پاتوژنیک و غیر پاتوژنیک است. از جمله عوامل پاتوژنیک شناسایی شده، فیتوپلاسما می باشد. علایم مشاهده شده از نظر فیزیولوژیکی مشابه علایم ناشی از استرس خشکی، اختلال در حرکت آب، کمبود مواد غذایی و آلودگی به بیمارگرهای آوندی است. حشرات ناقل، از جمله زنجرک ها با خسارت مستقیم به درختان و تسریع عارضه، در انتقال عوامل بیماری زا و گسترش آن نقش دارند. فیتوپلاسماها محدود به آوندآبکش گیاه بوده و فقط حشراتی مانند زنجرک ها که از آوندآبکش تغذیه مینمایند، می توانند بیماری را به گیاه سالم انتقال دهند. به همین منظور مطالعه بر روی زنجرک های درختان زردآلو در شهرستان کاشمر واقع در استان خراسان رضوی طی سال های 1395 و 1396 صورت پذیرفت. ابتدا علف های هرز مرتبط با زنجرک های جمع آوری شده مورد شناسایی قرار گرفتند. صید زنجرک ها با تور حشره، استفاده از آسپیراتور و شکار مستقیم هر دو هفته یکبار از مناطق مورد مطالعه صورت پذیرفت. حشرات شکار شده به شیشه های محتوی الکل اتیلیک 75 درصد منتقل و در آزمایشگاه به کمک منابع علمی نسبت به شناسایی آنها اقدام گردید. گونه های شناسایی شده بر اساس خانواده عبارت بودند از: Tettigometridae:Tettigometra sp.Cicadellidae : Neoaliturus haematoceps (Mulsant & Rey, 1855); Euscelus sp.;Agallia sp.; Euscelis alsius, Ribaut, 1952; Psammotettix sp.; ArboridiaKermanshah (Dlabola, 1963); Empoasca decedens (Paoli, 1932); Orientus sp.Cixiidae: Setapius sp.Dephacidae: Laodelphax striatellus (Fallen, 1826);Issidae: Cavatoriun sp.

حشره ناقل، درختان میوه، زنجرک، فیتوپلاسما، خراسان رضوی