نواب بهزادی مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد ،گروه مهندسی مکانیک ،واحد اهواز ،دانشگاه آزاد اسلامی ،اهواز ،ایران
مهدی جلالی عزیزپور - استادیار ،گروه مهندسی مکانیک ،واحد اهواز ،دانشگاه آزاد اسلامی ،اهواز ،ایران

تنش های پسماند در غیاب نیرو های خارجی در جسم حضور دارند و درحالت خود تعادلی هستند. بسیاری از روش های مورد استفاده در تولید، می توانند تنش پسماند در جسم بوجود آورند. تنشهای پسماند از طریق جوشکاری، خستگی، خزش، سایش، خوردگی و غیره می توانند منجر به واماندگی در قطعه شوند. بنابراین برآورد آن هاازاهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش، تنش پسماند ایجاد شده توسط فرآیند جوشکاری در لوله، با استفاده از روش المان محدود و تجربی در نمونه هایی از جنس فولاد های P91 با ابعادمختلف اندازه گیری می شود. برای شبیه سازی شار حرارتی قوس از مدل دوبیضیگون گلداک استفاده میشود. این مدل نسبت به مدل های پیشین با واقعیت تطابق خوبی دارد. جوش الکترود دستی به دلیل فراوانی در کاربرد انتخاب گردید. روی لوله های P91 به قطر 2، 1، 3/4 و لوله ی SUS304 به قطر 4 اینج، جوشکاری در جهت محیطی انجام میگیرد. سپس با روش سوراخکاری مرکزی تنش های ایجاد شده در این قطعه برآورد می گردد. در انتها نتایج بدست آمده از راه تجربی با نتایج حاصل از حل عددی فرایند جوشکاری با هم مقایسه می شوند. نتایج نشان می دهد که تنش های محیطی در جوش و ناحیهی اطراف آن کششی بوده و در فاصله کمی از این ناحیه به تنش های فشاری تغییر ماهیت می دهند. چنین توزیع تنشی منجر به پیدایش ترکها در لوله های جوشکاری شده می شود.

جوش قوس الکتریکی، تنش پسماند، مدل منبع حرارتی گلداک، روش اجزای محدود، روش سوراخ کاری مرکزی