تحلیلی بر ساختار موقوفات اولادی مشهد (بررسی موردی وقفنامه های میرزا محسن رضوی و میرزا جعفر سروقدی)

نویسندگان این مقاله برآن بوده اند تا با روش پژوهش تحلیلی– تطبیقی – توصیفی و در حوزه مطالعات کتابخانه ای ، بهبررسی وقفنامه های اولادی دو خاندان بزرگ و صاحب نفوذ شهر مشهد در دوران صفوی به نامهای خاندان سروقدی و خاندان سادات رضوی بپردازند. وقف نامه ها از جمله اسناد مهم و با ارزش تلقی میشوند که حاوی نکات و موضوعات مهمی در تحلیل های تاریخی- اجتماعی هستند. پیشینه موقوفات اولادی نشان میدهد، خاندان های مهم در جهت بهره مندی خانواده و حفظ اعتبار خانوادگی، دارایی و املاکشان را وقف اولادی نموده اند. در بین خاندان موثر شهر مشهد در دوره صفویه، دو خاندان رضوی و سروقدی نقش و جایگاه مهمی در تاریخ و تحولات علمی- فرهنگی و سیاسی دارند. این دو خاندان با قرار دادن بخش اعظمی از املاک و داراییشان به صورت وقف اولادی موجب شده اند تا این اوقاف در طول تاریخ حفظ و در جهت منافع خانوادگیشان مصرف گردد. تاکید واقفان بر سکونت اولادشان در شهر مشهد و جغرافیای تاریخی این موقوفات از نکات قابل تاملی میباشد که در این وقفنامه ها لحاظ شده است. در این مقاله به بررسی ساختار این دو موقوفه از لحاظ ، انتفاع، اهمیت، کارکردهای تاریخی ، حوزه جغرافیایی، متن و ارزش ادبی آن پرداخته می شود.

Keywords:

وقف نامه , وقف اولادی , خاندان سادات رضوی , خاندان سروقدی , مشهد