نقدی بر کهن الگوی اسطوره قهرمان در کتاب های فارسی دبستان (از جنبه زیبایی شناختی)

کهن الگوها را باید صورت ها و نمادهایی دانست که ریشه در ضمیر ناخودآگاه جمعی بشر دارند و در رویاها به صورت ناخودآگاهو در اساطیر و افسانه ها به صورت خودآگاه جلوه گر می شوند. کمپبل، یکی از نویسندگانی است که به پیروی از نظریه ناخودآگاهجمعی یونگ و تحلیلهای روانکاوانه او از کهن الگوها، نظریه اسطوره قهرمان را در چهارچوبی کلی به نام تک اسطور ارایه داد؛ اما نظریه او و تحلیل های صورت گرفته توسط پیروان نقد اسطورهای از نظر تاکید صرف بر خویشکاری های قهرمان،ارایه تحلیل های روانکاوانه خشک از نمادها، عدم توجه به عنصر شخصیت قهرمان به عنوان عامل اصلی کنش ها و جذابیتداستان، خالی از اشکال نیست؛ از این رو در تحقیق حاضر عنصر شخصیت و شیوه های شخصیت پردازی مورد بررسی قرار گرفتهاست تا تاثیر و یا عدم تاثیر این عامل بر جنبه های زیبایی شناسانه آثار داستانی مشخص گردد؛ بر طبق نتایج حاصل شده از هر چهار داستان مورد بررسی، یعنی داستان آوازی برای وطن ، زال و سیمرغ ، زیر آسمان بزرگ و هفت خوان رستم قهرمانان در جهت الگوی کمپبل به دنبال تعالی و فردیت خود حرکت می کنند؛ هر چهار داستان جزء داستان های کنش محوریهستند که به شخصیت پردازی توجه چندانی نشده؛ ولی شخصیت پردازی در داستان رستم پررنگتر از سه داستان دیگر است وکنش های او نیز به تبع شخصیت جذاب او عامل سرگرم کننده داستان محسوب می شود.

Keywords:

کهن الگویانه , اسطوره قهرمان , شخصیت پردازی , داستان های کتاب های فارسی , زیبایی شناسی