میلاد میوه یان - کارشناسی ارشد حقوق جزا وجرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه

حقوق شهروندان ایجاب می کند که عاملان نقض قوانین کیفری که به نوعی مضر به حال جامعه اند، دستگیر و محاکمهشوند. دستگیری نیز باید در چارچوب مقررات و با رعایت اصول خاصی صورت گیرد. نگهداری متهمان تحت نظر ضابطاندادگستری در جرایم مشهود از مراحل مهم فرآیند رسیدگی قضایی است.روش مورد استفاده ما در این پژوهش از نوع روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه بوده و جزء تحقیقات کاربردیمحسوب می گردد. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان آگاهی متهمان از حقوق شهروندی در مرحله تحت نظری نزدضابطان دادگستری بوده و حجم نمونه در این پژوهش برابر با 100 نفر از بازداشتی در کلانتری های مناطق 8 گانه (منطقه 1تا منطقه 8 شهرداری) شهر کرمانشاه بوده که از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. پایایی این پرسشنامه نیز بهروش آزمون آلفای کرونباخ برابر 0/77 محاسبه و تایید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس ماهیت داده ها و شیوه ی بیان فرضیات در قالب آزمون های کیدو تک نمونه ای صورت گرفت.یافته های این پژوهش نشان می دهند که بر اساس نتایج آزمون فریدمن؛ به ترتیب بیشترین میزان آگاهی تا کمترینمیزان آگاهی متهمان از حقوق شهروندی خود عبارتست از: حق رفتار انسانی با شخص تحت تعقیب، حق رسیدگی بدونتاخیر، حق ممنوعیت دستگیری بدون مجوز قانونی، حق تفهیم اتهام، حق اطلاع به خانواده و وکیل، حق عدم مداخلهخودسرانه در حریم خصوصی، حق مستند و مستدل بودن کلیه تصمیمات و اقدامات، حق مکتوب شدن اظهارات، حق سکوت،حق ممنوعیت پرسیدن سوالات مبهم از طرف ضابطان، حق مقاومت در برابر اقدامات غیر قانونی پلیس، حق نظارت مستمرمقام صالح قضایی، حق دسترسی به فوریت های پزشکی.

حقوق شهروندی، متهمان، میزان آگاهی، مرحله دادرسی