غلامحسین یعقوبی - پژوهشگر ارشد
پرویز قاسم زاده یجندی - پژوهشگر ارشد
محمدعلی محمدی - پژوهشگر ارشد

زمینه و هدف: کشور ایران به دلیل واقع شدن در منطقه خاورمیانه و مثلث طلایی (ایران، پاکستان، افغانستان) با مخاطرات، چالش ها و تحولات عمده امنیتی خود روبروست و امنیت ملی آن در معرض حوزه های متعدد ژیوپلتیکی کشورها و قدرت های پیرامون است. تهدیداتی چون ناامنی نواحی مرزی، حمله به یگانهای مرزی، انتظامی و نظامی، جنایت سازمان یافته، قاچاق مواد مخدر، جرایم تروریستی و شکل گیری گروهک های تروریستی و معاند در کنار تحرکات قومی – مذهبی به ویژه پس از جنگ افغانستان، امنیت مرزهای جنوب شرق ایران از جمله منطقه مرزی سراوان را به مخاطره انداخته است. حاشیه نوار مرز سراوان محل تجمع و حضور معاندین و گروهک های تروریستی سبب بروز اقدامات تروریستی و خرابکارانه در سطح منطقه شده و در نهایت چالش های امنیتی برای این منطقه را به ارمغان آورده که با توجه به استقرار طوایف مختلف از قوم بلوچ در شهرستان مرزی سراوان و مناطق همجوار مرز، مشارکت و همراهی آنان در کاهش جرایم مرزی و تهدیدات تروریستی، شناسایی و دستگیری آنان می تواند نقش بسزایی را ایفا نماید لذا در این مقاله در تلاش هستیم تا با ارایه چارچوب نظری از مفهوم امنیت، تهدیدات و جرایم تروریستی بهبررسی نقش قوم بلوچ در امنیت مرز و کاهش این تهدیدات بپردازیم و در پایان با هدف پیشگیری از وقوع جرم راهکار ارایه نماییم.روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و با استفاده از کتب، مقالات، منابع اینترنتی و تجارب میدانی موجود در عرصه مقابله با جرایم تروریستی استفاده گردیده است.یافته ها و نتایج: با عنایت به اینکه بین قوم بلوچ و ایجاد امنیت در مرزهای استان س و ب و علی الخصوص شهرستان مرزی سراوان رابطه معنادار وجود دارد و از سویی اکثریت قوم بلوچ علاوه بر محکوم کردن اقدامات تروریستی علاقمند به مشارکت در برقراری امنیت در استان و مرزهای سراوان هستند، میتوان جهت کاهش و از بین بردن تهدیدات و اقدامات خرابکارانه در شهر مرزی سراوان راهکارهایی از جمله: 1- مشارکت مردم بومی مناطق مرزی در تعامل با نیروهای امنیتی، مرزی و انتظامی جهت شناسایی اشرار و عناصر گروهک 2- توسعه بازارچه های مرزی جهت افزایش درآمد مردم مرزنشین به منظور ایجاد هم افزایی بین حاکمیت و مردم 3- رفع محرومیت و گسترش خدمات عمومی و زیربنایی در مناطق کمتر توسعه یافته مرزی 4- انسداد کامل نوار مرز از طریق احداث حریم امنیتی و استقرار نیروهای مرزی در تمام مرز و نقاط صعب العبور و استفاده از ظرفیت مردم بومی منطقه در کنترل و مراقبت از مرز را پیشنهاد نمود تا انشاءالله با استفاده از ظرفیت های ذکر شده شاهد کاهش جرایم و رخدادهای تروریستی در این خطه از سرزمین اسلامی باشیم.

مرز، امنیت، تهدیدات و جرایم تروریستی، قوم بلوچ، سراوان