مجید مهرمحمدی - دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات
حسینعلی مهرابی - دکترای روان شناسی دانشگاه اصفهان
مهرداد کلانتری - عضو هییت علمی دانشگاه اصفهان
داوود مفتاق - کارشناس ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه شیراز

این پژوهش درصدد پاسخگویی به دو سوال عمده می باشد که عبارت است از: 1. آیا رویکرد رفتارگرایی در روان شناسی، نماز را می تواند همانند سایر رفتارهای انسان تبیین کند 2. آیا تبیین نماز براساس رویکرد رفتارگرایی منطبق با آیات قرآن و روایات ایمه(ع) است روش پژوهش کتابخانه ای و آرشیوی است، این مقاله گامی در جهت گسترش و تعمیم رویکرد رفتارگرایی در رابطه با موضوعات دینی (در موضوع نماز) است. هدف مقاله تبیین روان شناختی چرایی و چگونگی رفتار نمازآموزی است. این  پژوهش گامی جهت تجربی کردن مباحث روان شناسی اسلامی است. در این مقاله اصول و مبانی دو رویکرد اصلی و مهم رفتارگرایی یعنی شرطی سازی های کلاسیک و عاملی به طور خلاصه بیان و در ادامه، آیات و روایات ایمه(ع) که به نوعی موید این اصول است مطرح شده است و درنهایت، با تعریف و تایید این نکته که نماز همانند سایر رفتارها قابلیت تبیین براساس اصول رفتارگرایی را دارد و آیات و روایات ایمه نیز موید این مسیله است، به دو پرسش فوق پاسخ داده و نتیجه گرفته است که نماز مانند سایر رفتارها تابع همان اصول رفتارگرایی است و این مسیله منطبق با آیات قرآن و روایات اسلامی است. در خاتمه اشاره می شود که رفتارگرایی به عنوان یک مکتب، جامعیت روان شناختی ندارد و مانند بقیه مکاتب روان شناسی، فقط به بعضی از ابعاد انسان می پردازد

نماز, روان شناسی, رفتارگرایی, شرطی سازی کلاسیک, شرطی سازی عاملی