علی نقی فقیهی - دانشیار دانشگاه قم
فاطمه رفیعی مقدم - کارشناس روان شناسی بالینی

انسان شناسی برای علوم انسانی زیربناست و شکل گیری هر دانش مرتبطی با انسان نیازمند مطالعه ی انسان و دست یابی به نگرش در این زمینه است. تفاوت نگرش ها در شناخت انسان باعث می شود نظریه های علمی متفاوتی در حوزه ی دانش های انسانی به وجود آیند. تفاوت دیدگاه های انسان شناختی حتی در یک شاخه ی علمی مانند روان شناسی باعث شده است اختلاف در نظریه های مربوط به شخصیت و یا بهداشت روان آدمی به وجود آید؛ حتی روان شناسان یک مکتب با یکدیگر تفاوت نظر دارند. کارل راجرز یکی از روان شناسان پدیدار شناختی است (شوستروم، 1354)؛ ولی دیدگاهش درباره ی انسان و شخصیت آدمی با دیدگاه های هم مکتب هایش همچون ادموند هوسرل (1859 1938) و آبراهام مزلو (19081970) متفاوت است. گرچه وجوه مشترک در برخی از نظریات وجود دارند؛ چه بسا تفاوت های بسیار آنها پیامدهای علمی و عملی متفاوتی به دنبال خواهد داشت. دیدگاه دینی درباره ی انسان تفاوت بیشتری با دیدگاه های دیگر دارد. در این تحقیق، انسان شناسی کارل راجرز که وجوه مشترکی با دیدگاه اسلامی دارد و از میان تیوری های علمی در حوزه ی روان شناسی، اهمیت ویژه ای دارد، بررسی شده است و به منظور ارزیابی میزان عمق و صحت این دیدگاه از بعد انسان شناختی، به بررسی تطبیقی آن با انسان شناسی دینی  اسلامی پرداخته شده است؛ بنا بر این، در این مقاله، دیدگاه راجرز درباره ی انسان تبیین و بررسی شده است. با توجه به تعداد وجوه مشترک این دیدگاه با دیدگاه اسلامی، وجوه تمایز نیز بررسی گشته اند.

انسان, دیدگاه اسلامی, انسان شناسی راجرز, پدیده شناختی