الهام کریمی - کارشناس صوت شرکت کنترل کیفیت هوا
پیمان حامیان - کارشناس GIS شرکت کنترل کیفیت هوا
محمدرضا منظم اسماعیل پور - استاد گروه بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران
وحید حسینی - استادیار دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف

مشکل آلودگی صدا در تهران جدی ترین مسیله ایست که همه مردم به صورت عمومی با سطوح بیش از اندازه آن تماس دارند. ترافیک جاده ها و بزرگراه ها از مهمترین عوامل تولید آلودگی صوتی در شهر تهران است. لذا تعیین حریم صوتی برای بزرگراه ها و ممنوعیت ساخت منازل مسکونی و مراکز حساس به صدا مانند بیمارستانها و مدارس در این محدوده میتواند نقش بسیار موثری در کاهش صدای دریافتی داشته باشد.در این تحقیق ابتدا با استفاده از نرم افزار مدلساز صوت CadnaA، نقشه تراز صوتی شهر تهران برپایه لایه های اطلاعاتی معابر(تردد)٬ ساختمانها (ارتفاع)، توپوگرافی و فضای سبز تهیه شد. سپس بر اساس استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست ایران برای تراز صوت مناطق مسکونی و حساس به صدا، نقشه حریم صوتی بزرگراه ها در سه طبقه به لحاظ سطح تراز صوت ترسیم شد. در مرحله بعد، بر اساس اطلاعات مکانی مدارس، بیمارستانها و اطلاعات جمعیت، درمحیط GIS مشخص گردیدکه چه تعداد از مدارس و بیمارستانها و چند درصد از جمعیت در هر یک از طبقات مذکور واقع شده اند.بر مبنای نتایج حاصل از مدل سازی، مشخص گردید به ترتیب حدود 21، 74/25 و 20/38 درصد جمعیت، مدارس و بیمارستانها در محدوده تراز صوتی 55 تا 65 دسیبل وحدود 22/5، 22/49، 57/96 درصد جمعیت، مدارس و بیمارستانها در محدوده پرخطر و تراز صوتی بالای 65 دسیبل قرار گرفته اند.از آنجایی که بررسیهای میدانی در شهرهای بزرگی همچون تهران نیازمند صرف زمان و هزینه زیادی است یکی از نوآوریهای این تحقیق، تلفیق نرم افزار مدلساز صوت به دلیل تخصصی بودن در تولید نقشه تراز صوت و نرم افزار جی ای اس به دلیل سهولت و سرعت استفاده به منظور آماده سازی داده ها و همچنین تهیه خروجیهای مختلف، جهت استفاده در برنامه های مدیریتی و برنامه ریزی شهری است.

CadnaA، GIS، حریم صوتی، مراکز حساس به صدا، راهکارهای کاهشی صدا