مهرناز حاجی حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی و طراحی شهری و منطقه ای، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی تهران

توسعه شهرها، به عنوان یکی از مهم ترین پایه های برنامه ریزی فضایی، همواره منجر به تغییرات گسترده ای در ساختارکالبدی- فضایی موجود شهرها و نیز محیط پیرامون آن ها می گردد. در این میان، برنامه ریزی کاربری زمین و برنامه ریزی حمل و نقل را می توان دو جزء اساسی در تعیین سازمان فضایی شهرها از یک طرف، و اثرات اجتماعی و اقتصادی و محیط زیستی آن، از طرف دیگر دانست. بسیاری از مسایل موجود در شبکه حمل و نقل شهری، ناشی از نقش آفرینی برنامه ریزی کاربری زمین است. تقاضای فراوان پارک حاشیه ای در معابری که به دلیل شکل گیری خطی نوارهای تجاری در بدنه معابر بوجود آمده است، و یا استقرار کاربری های عمده جاذب سفر بدون توجه به ظرفیت عملکردی شبکه معابر اطراف آنها و کم توجهی به پیش بینی مسایلی همچون فضای پارکینگ عمومی برای کاربری های بزرگ مقیاس (همچون بیمارستان ها، مراکز خرید و مراکز اداری)، موجب وارد آمدن بار ترافیکی بیش از ظرفیت، بر شبکه معابر شده است. در مواردی نیز، مکان یابی نامطلوب کاربری ها بدون توجه به نقش معبر در سلسله مراتب شبکه راه ها، باعث جذب ترافیک غیرمحلی به بافت های مسکونی و محلات شهری و سلب آسایش و ایمنی ساکنین آنها گردیده است. در این مقاله که در آن با استفاده از روش توصیفی، به تدوین مبانی نظری مربوط به برنامه ریزی کاربری زمین و حمل و نقل پرداخته شده و سپس با استفاده از روش تحلیلی، تحلیل مبانی که به شیوه اسنادی گردآوری شده اند، انجام شده است، به بررسی تاثیر فاکتورهای مختلف کاربری اراضی بر شبکه حمل و نقل شهری اهتمام ورزیده شده است.

برنامه ریزی کاربری زمین، برنامه ریزی حمل و نقل ، مدیریت تقاضای حمل و نقل