محمدرضا مشهدی تفرشی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مالی
فاطمه صراف - استادیار گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

تجزیه و تحلیل نسبت های مالی یکی از روش های کاربردی برای شناسایی تقلب در صورت های مالی است. تقلب یکی از موضوعات مهم در حسابداری و حسابرسی صورت های مالی می باشد. هدف این پژوهش، کشف تقلب در صورت های مالی با استفاده از نسبت های مالی و مدل رگرسیون لجستیک توسعه یافته در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در فاصله سال های 1388 الی 1396 می باشد. برای این منظور، تعداد 93 شرکت متناسب با محدودیت ها انتخاب شدند. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از بعد روش شناسی از نوع پژوهش های توصیفی همبستگی است. همچنین از نوع مطالعه کتابخانه ای (سنادی) می باشد. در این پژوهش 46 نسبت مالی کاربردی که در منابع معتبر و پژوهش های پیشین مورد بررسی قرار گرفته بودند به تفکیک در صورت های مالی تقلبی و غیرتقلبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج پژوهش نشان داد نسبت بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت موجودی کالا به بدهی جاری، نسبت مجموع بدهی ها به حقوق صاحبان سهام، نسبت حساب های دریافتنی به فروش، نسبت فروش به مجموع دارایی ها، نسبت فروش به حقوق صاحبان سهام، نسبت فروش نسیه (غیرنقدی) به فروش و نسبت وجه نقد به مجموع دارایی ها رابطه معنی داری با احتمال وقوع تقلب در صورت های مالی دارد.بنابراین شرکت هایی که از عملکرد مناسبی در فروش و کنترل بدهی ها برخوردار نیستند، احتمال تقلب در گزارش های مالی با هدف نشان دادن تداوم روند رو به رشد شرکت و رضایت سرمایه گذاران، بیشتر است.

کشف تقلب، صورت های مالی، نسبت های مالی، رگرسیون لجستیک