ارزیابی آسیب پذیری حوضه های شهری در برابر سیل؛ مطالعه موردی: تهران

سیل، به عنوان یکی از بحران های طبیعی محسوب شده که هر ساله منجر به خسارت های مالی و جانی فراوانی می گردد. در این راستا و با توجه به قابل پیش بینی بودن بحران فوق، این تحقیق به ارزیابی آسیب پذیری حوضه های شهری در برابر سیل پرداخته است که منجر به کاهش خسارت ها می گردد. معیار های مورد بررسی، شامل دو دسته معیار های فیزیکی که شامل شیب، ارتفاع، زمین شناسی، تراکم شبکه کانال ها و مسیل ها و اجتماعی-اقتصادی که در بر گیرنده فاصله از کانال ها و مسیل ها و کاربری اراضی می باشند. نتایج حاصل از فرایند تحلیل سلسله مراتبی نشان می دهد که کاربری اراضی با وزن 0/274 و ارتفاع با وزن 0/078 به ترتیب دارای بیش ترین و کم ترین تاثیر در میزان آسیب پذیری در حوضه شهری تهران هستند. همچنین زیر حوضه 3 و 4 نسبت به دیگر زیر حوضه ها از اولویت بالا تری به لحاظ آسیب پذیری برخوردارند. نتایج تحلیل حساسیت نیز نشان داد که با تغییر وزن معیار های کاربری اراضی و فاصله از مسیل ها و کانال ها زیر حوضه های 3 و 4 به ترتیب از اولویت بالاتری برخوردار بوه اند. در انتها نیز به منظور بررسی کیفی معیار های مورد مطالعه، نقشه های هر یک از معیار ها در محیط GIS آماده شده است به طوری که نقشه-های مربوطه به 5 کلاس با خطر پذیری های بسیار زیاد، زیاد، متوسط، کم و بسیار کم طبقه بندی شده اند.

Keywords:

سیل , آسیب پذیری , فرایند تحلیل سلسله مراتبی , سیستم اطلاعات جغرافیایی