علی یوسفی - استادیار، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
فضیلت حاجی صادقیان - کارشناس ارشد توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
راضیه قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

بررسی ها نشان داد که مدیریت عرضه محور آب چندان پایدار نخواهد بود و جوابگوی نیاز فزایند دسترسی به آب سالم در آینده نیست. بنابراین، راهبرد مدیریت تقاضا مبتنی بر شناخت الگوی مصرفی و تغییر رفتار مصرف کنندگان آب مورد تاکید قرار گرفته است. از طرفی، بیشتر پژوهش های انجام شده در داخل کشور تنها بر جنبه های اقتصادی و نقش تعرفه و مکانیزم های قیمت گذاری بر کاهش مصرف آب خانگی تاکید داشته اند. در سایر مطالعات انجام شده در حوزه جامعه شناسی نیز عوامل موثر بر گرایش به صرفه جویی در مصرف آب مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این بررسی مقایسه الگوی مصرف در دو حالت مصرف واقعی و خوداظهاری است. به عبارتی، سوال اصلی آن است که در مطالعات مدیریت تقاضا استفاده از کدام الگوی مصرف جایز است. جامعه آماری این بررسی خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان اصفهان می باشند که آب شرب تمامی این روستاها از تصفیه خانه باباشیخ علی تامین می شود. جهت جمع آوری داده های موردنیاز از روش نمونه گیری چند مرحله ای طبقه ای خوشه ای و پرسشنامه ساخت یافته استفاده شد و داده های مصرف واقعی خانوارها از شرکت آب و فاضلاب روستایی استان اصفهان دریافت شد. نتایج نشان داد که بیشترین سهم در الگوی مصرف مربوط به مصرف حمام (52 درصد) و کمترین سهم مربوط به مصرف ماشین لباسشویی (6 درصد) می باشد. همچنین، رابطه ضعیفی بین مصرف مبتنی بر خود اظهاری و مصرف واقعی وجود دارد و بنابراین نمی توان در مطالعات مدیریت تقاضا از رفتار مصرف مبتنی ب خوداظهاری به جای مصرف واقعی استفاده کرد.

الگوی مصرف آب، خوداظهاری، صرفه جویی در مصرف آب