ابراهیم عباس پور - دانشجوی دکترای جامعه شناسی موسسه امام خمینی
سعید زارع - دانشجوی دکترای دانشگاه علامه طباطبایی

نشانه شناسی یکی از روش های نو و مطرح در علوم انسانی است که از دهه 1950م به این سو همچون روش پژوهش به ویژه در دو قلمرو شناخت دلالت ها و ادراک سازوکار ارتباط ها به کار رفته است. یونانیان قدیم را می توان نخستین رهروان نشانه شناسی دانست. می توان گفت که نشانه شناسی همواره در جوار ساختارگرایی بوده و مبتنی بر الگوی آن می باشد. در این مقاله، به معرفی نشانه شناسی دو تن از سردمداران نشانه شناسی می پردازیم و از منظر این دو اندیشمند بحث قراردادی بودن رابطه بین دال و مدلول را مورد تحلیل قرار داده و سپس، از منظر حکمت اسلامی و با توجه به دیدگاه های ملاصدرا و بوعلی سینا به نقد و بررسی دیدگاه های سوسور و پیرس می پردازیم.

نشانه, دال, مدلول, نماد, شمایل, نمایه, رابطه قراردادی, نشانه شناسی, ساختارگرایی