احمد محمدپور - هییت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا همدان
مهدی علیزاده - کارشناسی ارشد مردم شناسی
مهدی رضایی - دکترای جمعیت شناسی

در طول چند دهه اخیر، علوم اجتماعی و انسانی درگیر مناقشه های نظری و روشی متعددی بوده است که از آن به دوره جنگ پارادایم ها بین اثبات گرایان، تفسیرگرایان و انتقادی ها یاد می شود. در دهه 1970م یا دوره چرخش نظری، ابتدا رویکردهای تفسیری _ برساختی و انتقادی ظهور یافتند و سپس رویکردهای ترکیبی به عرصه این رشته ها وارد شدند. ریالیسم انتقادی، یکی از این رهیافت های مدرن است که سعی بر تلفیق پارادایم ها داشته و در نظر دارد که تعریف جدیدی از واقعیت، معرفت، ارزش ها و پژوهش ارایه دهد. این مقاله، درصدد است تا علاوه بر نگاهی اجمالی به سه پارادایم مسلط علوم اجتماعی و انسانی، سهم و ابداع های نظری و روشی ریالیسم انتقادی را بررسی کند.

جنگ پارادایم ها, چرخش نظری, رهیافت های ترکیب گرا, ریالیسم انتقادی