محمدرضا تابش پور - استادیار دانشگاه صنعتی شریف
آزاده نوری فرد - دانشجوی دکتری معماری

بسیاری از ساختمان­ها در زلزله­های گذشته در اثر وقوع طبقه نرم دچار خسارت و ویرانی گردیده اند. عوامل متعددی همچون ارتفاع بلندتر یا حذف تعدادی از ستون ها، حذف مهاربندی های جانبی، دیوارهای برشی و یا میانقاب­ها به دلایل معماری در یکی ازطبقات به ویژه در طبقه همکف علت اصلی وقوع این پدیده به شمار می­رود. بر این اساس اکثر آیین­نامه­های لرزه­ای، ضوابطی را جهت جلوگیری از ایجاد طبقه نرم ارایه نموده­اند، اکثر این ضوابط نسبت­هایی را بین سختی طبقات مجاور درنظر گرفته­اند لیکن روش همسانی جهت محاسبه سختی طبقات ارایه نکرده­اند، اکثر پژوهش­های انجام شده در خصوص سختی نیز، بر روی روش­های تقریبی متمرکز بوده و کمتر به روش­های دقیق و نرم افزاری پرداخته شده­است. در این پژوهش نخست پدیده طبقه نرم و روش­های محاسبه سختی در ادبیات بررسی و سپس شش روش دقیق (نرم افزاری) جهت محاسبه سختی طبقات از طریق تحلیل قاب­های بتنی دو بعدی مطالعه گردیده­است. بر اساس نتیجه تحلیل­ها، روش سوم که در آن بدون هیچ گونه تغییر در مدل اصلی، نیروهایی با توزیع مثلثی مشابه نیروی زلزله بر مرکز جرم کلیه طبقات اعمال شده و از طریق محاسبه تغییرمکان نسبی هر طبقه، سختی آن طبقه محاسبه می­شود، از دقت قابل قبول و کارایی مطلوبی برای طراحی سازه برخوردار می­باشد.

سختی طبقه, طبقه نرم, طبقه ضعیف, مدل خمشی, مدل برشی