سید جلال محمودی - دکترای تاریخ اسلام دانشگاه تهران

برآمدن اندیشه تجدد خواهی در جهان اسلام، چالشهای بسیاری در حوزه های مختلف در پی داشت. یکی از مهم ترین و بنیادی ترین حوزه ها، ساحت فقه بود. برخی سخن از کاربست قوانین وضعی و وارداتی راندند و در مقابل تعدادی دیگر به پشتوانه تجربه زیسته مسلمانان طی قرنهای متمادی بر مبنای احکام فقهی، مقابل این سخن ایستادند. نخبگان مسلمان، چاره را در تقنین فقه اسلامی دیدند؛ راه حلی که هم بقای شخصیت اسلامی جامعه مسلمانان را تضمین کرد و هم منتهی به توسعه رویکرد مقارنه ای در مطالعه فقه شد که این هر دو در مجله الاحکام العدلیه عثمانی بروز و ظهور یافت. پژوهش پیش رو تلاش می کند با رویکرد تاریخی و تکیه بر منابع مکتوب در دوران مدرن، نخستین تلاشهای ملل مسلمان امپراتوری عثمانی را در راستای تقنین فقه اسلامی و هموار شدن مسیر برای توسعه فقه مقارن، واکاوی نماید.

گفتمان سنت گرایی, گفتمان تجددخواهی, فقه, تقنین فقه اسلامی, فقه مقارن