سید محمود علوی
محمدامین امینی

شهروند غیرمسلمان عضوی از جامعه اسلامی است که با داشتن عقیده غیر اسلامی، حق مشارکت فعالانه در پیشبرد اداره امور جامعه خود را داشته و از حقوق فردی، مدنی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی بهره مند می باشد. براساس متون متقدم فقه، غیرمسلمانان با پذیرش پیمان ذمه، می توانند شهروند جامعه اسلامی شده و تحت حمایت دولت اسلامی قرار گیرند. در فقه اسلامی در خصوص آزادیهای مذهبی شهروندان غیرمسلمان در حکومت اسلامی، به محدودیتهایی در اظهار شعایر دینی و تبلیغ آن، ساخت عبادتگاه، تعمیر عبادتگاه مخروبه و تجدید بنای آن اشاره شده است. این نوشتار در پی آن است که علاوه بر تبیین حقوق مذهبی شهروندان غیرمسلمان، محدودیتهای آن را ذکر کرده و تبیین نماید که این محدودیتها از جمله احکام متغیر بوده و مبنای تمامی این محدودیتها مصلحت است.

آزادی عقیده, اهل ذمه, اهل کتاب, حقوق شهروندی