رامین اسدی صدر کارشناسی ارشد ژیوفیزیک دانشکده مهندسی معدن نفت و
میعاد بادپا - کارشناسی ارشد ژیوفیزیک، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژیوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران

اطلاع از سازوکار کانونی زمین لرزه ها به شناخت ما از مکانیزم گسل مسبب آن رویداد و نیز تحلیل تکتونیکی تنش هایمنطقه ای کمک می کند. زمین ساخت خوزستان به دلیل عدم رخنمون سطحی گسل های اصلی و تکتونیک زاگرس به خاطرپوشش لایه های نمک در پوسته به گونه ای است که حتی زمین لرزه های بزرگ نیز به ندرت به صورت گسیختگی به سطحمی رسند و رخنمون دارند. از اینرو عوارض گسله های فعال به آسانی امکان پذیر نیست. مناسب ترین روش مطالعه گسله هادر اینگونه موارد استفاده از تکنیک های زلزله شناسی است. محاسبه سازوکار کانونی زمین لرزه معمولا از مشاهدات زمینشناسی یا آنالیز لرزه نگاشت های ثبت شده از رویداد لرزه ای و یا از ترکیب هر دو روش امکان پذیر است.در این پژوهش، سازوکار کانونی زمینلرزه های بزرگ خوزستان با گردآوری آمار زلزله های 22 سال گذشته (داده هایثبت شده در شبکه لرزه نگاری تهران از سال 1996 تا 2005 و داده های مرکز لرزه نگاری کشوری موسسه ژیوفیزیکدانشگاه تهران از ابتدای سال 2006 تا جولای به همراه داده های ایستگاه های باند پهن پژوهشگاه بین المللی زلزله 2018)،با استفاده از روش برگردان تانسور گشتاوری در حوزه زمان، بر اساس مدلسازی شکل موج محاسبه شده و پس از تلفیق نتایج محاسبه شده زمین لرزه های بزرگ خوزستان تهیه شده توسط Global CMT در نرم افزار ArcGIS، مورد بررسی و همچنین میزان شیب و امتداد و اسلیپ تمامی رخدادهای بزرگ زمین لرزه ای محاسبه و در تفسیر نهایی مورداستفاده قرار گرفته است. نتایج نشان دهنده ساز و کار فشارشی (معکوس) با شیب به سمت شمال خاوری اغلب گسل هایخوزستان می باشد. همچنین برخی همچون گسل پیشانی کوهستان زاگرس در جنوب باغ ملک خوزستان با مولفه نرمالهمراه بوده است.

مکانیزم کانونی، گسل، خوزستان، زلزله شناسی، تکتونیک