فرزاد اکبری - دانش آموخته ی هیدروژیولوژی دانشگاه صنعتی شاهرود
الهام جعفری محمدآبادی - دانشجوی کارشناسیارشد هیدروزیولوژی دانشگاه صنعتی شاهرود
آرش ندری - عضو سابق هییت علمی گروه هیدروژیولوژی دانشگاه شهید چمران اهواز

حدود یک سوم آب آشامیدنی مورد نیاز جهان از منابع آبهای سطحی مانند رودخانه ها، کانال ها و دریاچه ها بدست میآید. در این میان آبهای سطحی به ویژه رودخانه ها نقش مهمتری در توسعه ی تمدن های بشری ایفا کرده اند. رودخانه یکهمان، یکی از مهمترین رودخانه های استان لرستان می باشد که در 15 کیلومتری شمال شهرستان الشترواقع شده است.حوضه رودخانه کهمان یکی از سرشاخه های اصلی رودخانه ی الشتر می باشد که جزیی از حوضه آبریز رود کرخه است.سرچشمه ابتدایی رودخانه کهمان، چشمه ی تخت شاه و سایر چشمه های کارستی منطقه می باشد که پس از پیوستن به آبچشمه ی سراب خاصون منجر به تشکیل رودخانه کهمان می شوند. با توجه به اینکه از آب رودخانه ی کهمان جهتمصارف مختلف استفاده می شود و تاکنون هیچ مطالعه ی هیدروژیوشیمی جامعی بر روی این منبع مهم آبی انجام نشدهاست، هدف این مطالعه بررسی هیدروژیوشیمی آب رودخانه کهمان طی بازه زمانی 4 ساله (1389 تا 1392) می باشد. بدینمنظور غلظت کاتیون و آنیون های نمونه های آب بررسی و با حد استاندارد مقایسه گردید. تغییرات هدایت الکتریکینمونه های آب رودخانه مناسب و بین رنج 263 تا 445 میکروزیمنس بر سانتیمتر متغیر می باشد. تیپ آب نمونه ها از نوعبیکربناته و رخساره کلسیک می باشد که علت اصلی آن وجود واحدهای آهکی گسترده و متعدد در منطقه می باشد.طبقبررسی فرایندهای هیدروشیمیایی رودخانه همبستگی خوبی بین عناصر کلسیم و بیکربنات در اکثر نمونه ها وجود دارد کهگواهی بر تایید تیپ و رخساره های بیکربنات کلسیم در نمونه های آب رودخانه می باشد.همچنین طبق نمودار گیبس نمونههای آب رودخانه مشاهده گردید که بارش های جوی مهمترین عامل موثر بر کیفیت و شیمی اب رودخانه می باشد.

رودخانه کهمان، کیفیت آب، شرب و کشاورزی