محمد پایداری - گروه زمین شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

در اطراف همدان و ملایر سنگ های آذرین درونی و سنگ های دگرگونی ناحیه ای ومجاورتی به وفور یافت می شود.اینسنگها حاوی رگه های سیلیسی وپگماتیتی فراوانی می باشد. این کوارتزها در رگه ها و ژیودهای حاصل از محلول هایگرمابی غنی از سیلیس بوجود آمده اند. کوارتز موجود در این رگه ها علاوه بر مصارف صنعتی می توانند برای مصارفگوهری و تزیینی به کار روند. کوارتز بیرنگ وشفاف در کوهی نامیده شده وبه عنوان گوهر در انگشتر و زیور آلاتکاربرد دارد. همچنین به علت شباهت راهری در کوهی به الماس، در بعضی از موارد به جای الماس (برلیان) استفاده میشود.نمونه های بی رنگ وشفاف کوارتز عمدتا در شیستها که درجه دگرگونی بالاتری تحمل کرده اند دیده می شود ونمونه های موجود درسنگهای آذرین، فیلیلت ها و اسلیت ها عمدتا بصورت کوارتز شیری بوده و بیشتر حاوی عناصر همچونآهن می باشند. در این گونه سنگها نمونه های محدودی ازکوارتز به صورت تمام شکل در حفرات و شکاف ها تشکیلگردیده است.

کوارتز بیرنگ، درکوهی، همدان، سنگ های دگرگونی