تاثیر ذرات معلق بر کیفیت هوای شهری (مطالعه موردی: شهرهای استان لرستان)

مقدمه و هدف: یکی از آلاینده های اصلی هوا ذرات معلق است که می تواند اثرات جدی بر سلامت انسان و محیط زیست داشته باشد. هدف این مطالعه تاثیر ذرات معلق (, PM10 PM2.5) برکیفیت هوای شهری در شهرهای استان لرستان(خرم آباد، دورود، پلدختر، بروجرد، الیگودرز، نورآباد، کوهدشت) در سال 1395 میباشد.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، با استفاده از غلظت ذرات معلق (, PM10 PM2.5) مربوط به ایستگاه های پایش آلودگی واقع در شهرهای استان لرستان(خرم آباد، دورود، پلدختر، بروجرد، الیگودرز، نورآباد، کوهدشت) طی سال 1395 شاخص کیفیت هوا AQI)) محاسبه شد. کیفیت هوا بر اساس جدول استاندارد شاخص کیفیت هوا، در گروه های خوب، متوسط، ناسالم برای گروههای حساس، ناسالم، بسیارناسالم، خطرناک طبقه بندی شد.نتایج: این مطالعه نشان داد که در در شهر خرم آباد برای آلاینده PM10 و PM2.5 به ترتیب 46/8% و 44/46% روزها کیفیت هوا خارج از استاندارد(100PM10 و PM2.5 به ترتیب 73/5% درصد و 59/27% روزها کیفیت هوا خارج از استاندارد(100PM10 و PM2.5 به ترتیب 63/1% و 38/16% روزها کیفیت هوا خارج از استاندارد(100PM10 و PM2.5 به ترتیب 0% و 83/6% روزها کیفیت هوا خارج از استاندارد(100PM10 تمام روزها در محدوده استاندارد (100> AQI)قرار داشته است. خلاصه:آلودگی ذرات که ذرات معلق(Particulate Matter) هم تعریف میشود، اصطلاحی برای ذرات بسیار ریز و قطرات مایع در اتمسفر است، طبقه بندی ذرات معلق بر اساس اندازه ی ذرات (PM10 و PM2.5 ) به ذراتی اطلاق میشود که قطر آیرودینامیکی آن ها به ترتیب کمتر یا مساوی 10 میکرون و 5/2 میکرون است، این ذرات از دو منبع اولیه و ثانویه ناشی میشوند، برخی ازمنابع اولیه شامل احتراق ناقص، دود اتومبیل، گرد وخاک، پخت و پز (آشپزی) و منابع ثانویه از واکنش های شیمیایی در اتمسفر می باشند(1). مواجهه ی طولانی مدت با PM10, PM2.5 حتی در غلظت های کم استانداردهای کیفیت هوا با مرگ و میر، بیماری های قلبی و عروقی، سرطان ریه، بیماری های حاد و مزمن تنفسی از جمله آسم، مرتبط است (2). به دلیل اهمیت کیفیت هوا و تاثیر آن بر سلامت انسان، کیفیت هوا در شهرهای استان لرستان(خرم آباد، دورود، پلدختر، بروجرد، الیگودرز، نورآباد، کوهدشت )مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه بر پایه دیتاهای اخذ شده از سازمان حفاظت از محیط زیست استان لرستان(آمار یک ساله غلظت ذرات معلق)، شاخص کیفیت هوا AQI محاسبه و کیفیت هوا بر مبنای این شاخص AQI مورد بررسی قرار گرفته است. AQI در شش گروه رتبه بندی شده و هرگروه با یک مقدار عددی و رنگی خاص کیفیت هوا را به ما نشان میدهد. این مطالعه نشان داد که فراوانی روزهای خارج از استاندارد ذرات معلق(100