معصومه غیب الهی - کارشناسی ارشد رشد حرکتی و رفتار حرکتی،گروه تربیت بدنی ،مشهد ،ایران

مقدمه و هدف:مسائل زیست محیطی به صورت محلی اتفاق می افتد اما اثراتشان ممکن است جهانی باشد. برخی از مسائل زیست محیطی مانند ریزگردها به عنوان مسائل زیست محیطی فرامرزی نامیده می شوند. ایران در محدوده کمربند گردوغبار و طوفان های گردوغباری واقع شده است. پدیده گردوغبار یکی از پدیده های جوی_اقلیمی است که وقوع آن باعث وارد شدن خسارت هایی در زمینه زیست محیطی و بروز یا تشدید بیماری های تنفسی و قلبی، ترافیک هوایی و زمینی، گردشگری، کشاورزی و غیره می شود. اهمیت کیفیت زندگی و وضعیت سلامت تا حدی است که صاحب نظران تمرکز مراقبت های بهداشتی قرن حاضر را بهبود کیفیت زندگی و وضعیت سلامت بیان کرده اند. تفاوت عمده ای که بین کشورهای پیشرفته و کشورهای درحال توسعه نظیر ایران وجود دارد این است که دولت و مردم در کشورهای توسعه یافته کاملا آماده اند تا با چالش ناشی از شمار فزاینده افراد سالمند مواجه شوند، درحالی که اغلب کشورهای درحال توسعه حتی از این پدیده و گرفتاری های بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی آن آگاه نیستند. در همین راستا هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر ریزگردها بر کیفیت زندگی سالمندان شهر زابل می باشد.مواد و روش ها:این پژوهش یک مطالعه توصیفی، از نوع مقطعی است. جامعه آماری پژوهش تمامی افراد بالای 65 سال شهر زابل می باشد که طبق سرشماری سال 1395 برابر با 4250 نفر می باشد. حجم نمونه طبق مدل کوکران برابر 355 نفر از سالمندان شهر زابل بود. برای سنجش تاثیر ریز گردها بر کیفیت زندگی از پرسشنامه ای دارای 29 گویه در طیف لیکرت در 4 بعد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و سلامتی استفاده گردید. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS 19.0 استفاده شد.نتایج:یافته های پژوهش نشان می دهد که پدیده ریزگردها تاثیر منفی بر سطح کیفیت زندگی سالمندان شهر زابل دارد و موجب کاهش سطح کیفیت زندگی آنها شده است. بطوریکه در تمامی گویه ها میانگین تاثیر منفی ریزگردها بر شاخص های کیفیت زندگی بالاتر از 3 می باشد که این امر نشان از تاثیر منفی ریزگردها بر کیفیت زندگی در منطقه مورد مطالعه دارد. بر اساس نتایج بیشترین تاثیر مخرب ریزگردها بر گویه های شاخص سلامتی و زیست محیطی با میانگین 4.41 و کمترین تاثیر را بر گویه های شاخص اجتماعی با میانگین 4.11 می باشد.خلاصه:پژوهش حاضر باهدف سنجش میزان تاثیر پدیده ریزگردها بر کیفیت زندگی سالمندان شهر زابل انجام شده است. این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی - مقطعی بوده و روش پژوهش میدانی می باشد. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر منفی ریزگردها بر کیفیت زندگی سالمندان شهر زابل است و بیشترین تاثیر منفی را بعد سلامت دارد.

ریزگرد، سالمندان، کیفیت زندگی، سلامت، محیط زیست.