بررسی میزان رعایت اصول حفاظت پرتویی در مراکز توموگرافی کامپیوتری منتخب دانشگاه علوم پزشکی دزفول در نیمه اول سال 1397

زمینه و هدف: علیرغم منافع منحصربفرد آزمون های توموگرافی کامپیوتری (CT) در تشخیص بیماری ها، استفاده از آن همراه با خطرات سوء زیستی از قبیل افزایش احتمال بروز سرطان می باشد و ضروری است با روش های مناسب میزان این خطرات را کاهش داد. فاکتورهای متعددی در اختیار پرتوکاران قرار دارد که با بکارگیری آن ها می توان میزان پرتوگیری بیماران را کاهش داده و در عین حال تصویری با کیفیت تشخیصی مناسب تولید نمود. لذا هدف از مطالعه حاضر بررسی میزان رعایت اصول حفاظت پرتویی در مراکز CT منتخب تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی دزفول می باشد.مواد و روش ها: مطالعه حاضر در 2 مرکز CT تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی دزفول انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها چک لیستی می باشد که براساس پروتوکل های استاندارد ICRP تهیه شده است. پژوهشگران در مراکز CT حضور یافته و وجود و یا عدم وجود تجهیزات حفاظتی مراکز، پروتوکل های کاهش دوز اسکنرها و بکارگیری تکنیک های حفاظتی توسط پرتوکاران را بطور تصادفی برای 50 بیمار بررسی و در چک لیست ثبت می گردید. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار20 SPSS تجزیه و تحلیل گردید.نتایج: علیرغم وجود حفاظ سربی در هر دو مرکز، در هیچ مرکزی حفاظ بیسموتی وجود نداشت. در هیچ مرکزی از پروتوکل های اختصاصی کودکان استفاده نمی شد. زاویه دادن گانتری در هنگام CT مغز در 25 درصد موارد انجام می شد. در هیچ مرکزی از تکنیک افزایش گام استفاده نمی شد. کاهش طول ناحیه اسکن به ناحیه مورد نظر بالینی و عدم استفاده غیرضروری از اسلایس های با ضخامت پایین به ترتیب در 25 و 34 درصد موارد رعایت نمی شد. تفاوت معناداری بین مراکز بررسی شده مشاهده نشد.نتیجه گیری: در مراکز بررسی شده اصول حفاظت پرتویی به نحو مطلوب برای بیماران رعایت نمی شد. علیرغم اینکه پروتوکل ها و تجهیزات کاهش دوز متعددی در اختیار پرتوکاران وجود داشت، لیکن از این تجهیزات به نحو مقتضی برای کاهش دوز دریافتی بیماران استفاده ای نمی شد. لذا بازرسی و نظارت مسئولین فیزیک بهداشت دانشگاه ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

توموگرافی کامپیوتری , حفاظت پرتویی , سرطان , دوز