محبوبه حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد مامایی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران
علی حاتمی - دانشجوی کارشناسی پرستاری، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده علوم پزشکی شوشتر، شوشتر، ایران
اکرم همتی پور - کارشناسی ارشد پرستاری، گروه پرستاری، دانشکده علوم پزشکی شوشتر، شوشتر، ایران

زمینه و هدف : سرطان پستان به عنوان شایع ترین سرطان در زنان شناخته می شود که در صورت عدم تشخیص به موقع و عدم درمان منجر به مرگ خواهد شد. باورهای بهداشتی نقش مهمی در بروز رفتارهای بهداشتی به منظور اجرای پیشگیری افراد دارند. هدف از پژوهش حاضر تعیین باورهای بهداشتی و رفتارهای تشخیص زودرس سرطان پستان در زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان شوشتر در سال 1397 بود.مواد و روش ها : این مطالعه تحلیلی – مقطعی بر روی 114 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهرستان شوشتر انجام شد که به روش نمونه گیری دو مرحله ای (خوشه ای – دردسترس) انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از فرم اطلاعات دموگرافیک و مقیاس استاندارد الگوی باورهای بهداشتی چمپیون (CHAMBS) استفاده شد. داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی (شاخص های مرکزی و پراکندگی) و آزمون های تحلیلی شامل آزمون رگرسیون لجستیک، آزمون مجذور کای و آزمون دقیق فیشر در نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 تجزیه و تحلیل شدند.نتایج : میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه 3/99 ± 27/16 بود. از بین زنان باردار 63 نفر (55/3 درصد) نولی پار، 62 نفر (54/4 درصد) خانه دار و 38 نفر (33/3 درصد) از آنان تحصیلات دیپلم داشتند. همچنین اکثر شرکت کنندگان، باورهای بهداشتی قوی در مورد فواید خودآزمایی پستان (78/3 درصد) و فواید ماموگرافی (53/5 درصد) داشتند. تجزیه و تحلیل داده ها نیز نشان داد که بین سطح تحصیلات (P=0.001) و محل سکونت (P=0.01) با انجام خودآزمایی پستان ارتباط معنی داری وجود داشت. درحالی که باورهای بهداشتی و رفتارهای تشخیص زودرس سرطان پستان وجود نداشت (P> 0.05).نتیجه گیری : با وجود باورهای بهداشتی قوی در نیمی از زنان، انجام رفتارهای تشخیص زودرس سرطان پستان انجام نشد. لذا آموزش همگانی و تشویق زنان به ویژه زنان غیر شاغل، متاهل، کم سواد و جوان و نیز تدارک مکان مناسب برای انجام خودآزمایی پستان در مراکز بهداشتی درمانی ضروری به نظر می رسد.

سرطان پستان، خودآزمایی پستان، ماموگرافی، زنان