علیرضا بنی واهب - استادیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی تربت حیدریه

هدف از این تحقیق شناسایی مناطق مستعد کشت گندم دیم در خراسان رضوی از لحاظ اقلیمی جهت توسعه ناحیه ای و بحران آب و مدیریت جهادی می باشد. در روش کار ابتدا شبکه ای از ایستگاه ها در داخل و خارج منطقه در نظر گرفته شد. داده های روزانه متغیر های دما و بارش برای دوره مشترک 20 ساله ( 2016 - 1995 ) از سازمان هواشناسی اخذ گردید و مولفه های متوسط بارندگی سالانه، متوسط بارندگی فصل پاییز، متوسط بارندگی فصل بهار و خرداد ماه استخراج شد. سپس بر اساس وقوع بارش 5 میلیمتر ابتدا تاریخ کشت مشخص و سپس بر اساس محاسبه درجه روز رشد ( GDD ) تقوم زراعی گندم دیم در سه مرحله اصلی جوانه زنی، گلدهی و پرشدن دانه استفاده شد . علاوه بر آن فراوانی وقوع دمای مناسب ( 8 الی 14 )، 25 درجه و بالاتر و 30 درجه و بالاتر برای هر یک از دوره های ذکر شده محاسبه شد. تمامی محاسبات بر اساس احتمال وقوع 75 درصد صورت گرفت و برای هر کدام نقشه ای رستری تهیه شد. در نهایت با استفاده از قابلیت های سیستم اطلاعات جغرافیایی تمامی لایه ها با استفاده از تحلیل همپوشانی به روش ریاضی با همدیگر ترکیب شدند. سطح استان از نظر توان کشت گندم دیم در 4 کلاس طبقه بندی گردید در آخر می توان نتیجه گرفت که حدود 67 درصد اراضی خراسان به طور بالقوه از نظر اقلیمیدر سطح متوسط به بالا قابلیت کشت گندم را داراست.

کشت گندم دیم، تابع همپوشانی، خراسان رضوی، جی آی اس