حسین باستانی - دانشجوی دکتری معماری دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران

روند استفاده از ابزارهای دیجیتال برای طراحی و تولید بنا در پروژه های معاصر معماری رو به رشد است. اگر در گذشته سامانه های دیجیتال تنها در طراحی بنا شرکت داشته و مسئولیت آنها عبارت از تولید تصاویر سه بعدی و صرفا جذاب بر صفحه مانیتور یا نقشه های دو بعدی سا ده بود، امروز شاهد پروژه هایی هستیم که با برخورداری از فرم های پیچیده و آزاد جز با اتکای همه جانبه بر ابزارهای دیجیتال قابلیت اجرا شدن را نمی یابند. از سوئی انواع تحلیل ها و برآوردهای دیجیتال طرح (اعم از براوردهای کامپیوتری سازه، اثرات جریان باد، عملکرد تاسیسات و..) موجب غنی شدن طرح و رسیدن آن به حالت بهینه و پرهیز از خطاهای انسانی در فرایند طراحی گ ردیده و از سوی دیگر، انواع ماشین آلات دیجیتال (اعم از دستگاه های برش دو بعدی و سه بعدی، ماشین های CNC، جوش های دیجیتال ...) به کمک آمده اند تا خروجی مستقیم نرم افزارها را به حجم و تولیدات مع مارانه تبدیل نمایند. چنین فرایندی که از آن به پروسه file to factory یاد می شود، در رشته مهندسی مکانیک و در صنایع گوناگونی که متکی بر تولید ماشینی قطعات می باشند (مانند صنایع خودروسازی )، با استفاده از ماشین آ لات دیجیتال و نرم افزارهای وابسته سالهاست که اجرایی شده است، اما ورود این رویکرد به فضای معماری و ایفای نقش آن در اجرای پروژه ها (به گونه ای که بتوان یک پروژه را در مراحل طراحی، تحلیل طرح و اجرا متکی بر محیط های کاملا دیجیتال و ماشین آلات کنترل عددی مدیریت کرده و اجرا نمود) مطلبی کاملا نوین و بدیع است که سابقه آن به پنج سال اخیر باز می گردد. براین اساس این مقاله درصدد است تا تجربیات شرکت های معماری پیشرو در این زمینه را بررسی نموده و براساس آنها ا قدام به استخراج نکات کلیدی در اجرایی کردن این فرآیند نماید. پس از آن مقاله با توجه به نکات استخراج شده سعی می نماید تا این ایده ها و نکته ها را در پروژه ای که حاصل طراحی نگارنده است به واقعیت نزدیک کرده و به تجربه آنها اقدام ن ماید تا گام اولیه و نخستینی در اجرایی کردن فرآیند طراحی و تولیبد دیجیتال در کشورمان باشد.

طراحی و تولید دیجیتال، معماری، کامپیوتر، ساخت و ساز