رضا هدایتی - دانشجوی کارشناسی ارشد تونل و فضاهای زیرزمینی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
پرویز معارف وند - استادیار، دانشگاه صنعتی امیرکبیر(پلی تکنیک تهران) دانشکده مهندسی معدن و متالورژی

یکی از مهم ترین مسائلی که در زمان حفر تونل ها در زمین های سست و ضعیف مورد توجه قرار می گیرد، ایجاد پایداری مناسب به منظور جلوگیری از وقوع گسیختگی ها و ریزش ها در سینه کار و تاج تونل می باشد. به همین دلیل در زمین های سست و دارای خصوصیات ژئومکانیکی ضعیف به منظور تنظیم صلبیت و استحکام جبهه کار پیشروی و به موجب آن ایجاد شرایط مناسب برای کنترل کامل تغییرشکل زمین هنگام انجام عملیات حفاری و جلوگیری از ریزش های ناخواسته و در نتیجه در مرحله آخر برای تحکیم کامل تونل در دوره های بلند و کوتاه مدت، استفاده از روش های پیش تحکیمی اجتناب ناپذیر می باشد. به منظور ارزیابی تاثیر هر یک از روش های پیش تحکیمی در یک شرایط ژئومکانیکی مشخص، در این مطالعه به بررسی روش های پیش تحکیمی به منظور بهسازی تونل شرقی البرزکه در اواخر قطعه دوم آزادراه تهران-شمال به منظور عبور از زون بحرانی با استفاده از نرم افزار FLAC 3D پرداخته شده است. تحلیل های عددی برای روش های پیش تحکیمی بولت های فایبرگلاس و لوله فولادی تزریق شده یا روش چتری صورت گرفت. میزان جابجایی مجاز برای بخش بحرانی 40/3 میلیمتر می باشد که روش های پیش تحکیمی توانایی کاهش جابجایی به این مقدار را دارا می باشند. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، بیشترین کاهش جابجایی در سینه کار و سقف به میزان 65 و 56/6 درصد و با استفاده از روش های بولت های فایبرگلاس و قوس چتری و بیشترین کاهش جابجایی در قوس بالایی تونل حاصل می شود.

پیش تحکیمی، قوس چتری، بولت سینه کار،تونل شرقی البرز، تحلیل عددی