حسن بساک - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور مشهد

 در مباحث بیانی تشبیه به عنوان اولین عامل تصویر آفرین مورد توجه قرار گرفته است. شاید بتوان آن را ابتدایی ترین و ساده ترین نوع صور خیال شمرد، زیرا فهم آن برای ذهن از دیگر صور خیال راحت تر انجام می گیرد. تشبیه به عنوان پایه و جان مایه اصلی برخی دیگر از صور خیال شناخته می­شود که قطعا فهم آن­ها مستلزم فهم و دریافت تشبیه می باشد. پژوهش حاضر به منظور بررسی و شناخت تشبیه ، ارکان و فروع آن به عنوان یکی از صور خیال پایه و مطرح در علم بیان، بر اساس تقسیمات تشبیه در حوزه علم بیان سنتی و دیدگاه های دانشمندان این علم صورت گرفته است. از آنجایی که مخاطبان، با شعر معاصر به لحاظ زبانی و زمانی انس بیشتری دارند، مجموعه شعر سفرنامه­ی گردباد از شاعر معاصر، زنده یاد سید حسن حسینی اتخاب گردید و به روش تحلیلی- توصیفی همراه با ذکر مثال، جدول و نمودار آماری، مورد نقد و بررسی قرار گرفت. نتیجه­ی تحقیق نشان می دهد، در 267 مورد تشبیه موجود در این مجموعه، حسینی به زیبایی از تشبیه در بیان هنری خود سود برده، تصاویری ساده، عینی، ملموس و قابل درک آفریده است.

نقد و بررسی, سید حسن حسینی, سفرنامه گردباد, بیان, صور خیال, تشبیه