تحول در صورت بندی اجتماعی و بسیج سیاسی در انقلاب اسلامی ایران (1357- 1304)
عنوان مقاله: تحول در صورت بندی اجتماعی و بسیج سیاسی در انقلاب اسلامی ایران (1357- 1304)
شناسه ملی مقاله: JR_SSJ-8-2_007
منتشر شده در شماره 2 دوره 8 فصل در سال 1397
شناسه ملی مقاله: JR_SSJ-8-2_007
منتشر شده در شماره 2 دوره 8 فصل در سال 1397
مشخصات نویسندگان مقاله:
رضا سرحدی قهری - دانشجوی دکترای علوم سیاسی (گرایش مسائل ایران) دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
مرتضی منشادی - دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد
خلاصه مقاله:
رضا سرحدی قهری - دانشجوی دکترای علوم سیاسی (گرایش مسائل ایران) دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
مرتضی منشادی - دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد
انقلاب اسلامی ایران و ائتلاف گسترده طبقاتی که منجر به سقوط سلطنت در ایران شد، یکی از رخدادهای مهم ربع پایانی قرن بیستم میلادی محسوب می شود. این ائتلاف نوعی بیهنجاری و سردرگمی را برای بسیاری از نظریههای موجود انقلاب به وجود آورد. پاسخی نوین به چرایی تشکیل ائتلاف طبقاتی و سقوط سلطنت در ایران با التزام به الگوی جامعه شبکه ای جوئل میگدال و نظریه جامعه توده وار مسئله پژوهش حاضر را تشکیل می دهد. ایران پس از انقلاب مشروطه و در عصر پهلوی وارد دوران دولت مطلقه شد. ویژگی اصلی دولت مطلقه پهلوی، انباشت منابع و تمرکز ابزارهای قدرت بود و این فرآیند مانع عمده ای بر سر راه گسترش توانایی های جامعه ایجاد کرد. سوال مقاله حاضر این است که چه نسبتی میان سیاست های رژیم پهلوی (اول و دوم) در قبال جامعه شبکه ای پیشاپهلوی و بسیج سیاسی منجر به پیروزی انقلاب اسلامی ایران وجود دارد یافته های مقاله حاضر با استفاده از یک الگوی نظری معطوف به تحلیل تجربی و با تاکید بر رابطه ی بازتابی دولت- جامعه نشان می دهد که برنامههای نوسازی شاهان پهلوی، اتخاذ سیاستهای سرکوبگرانه و تضعیف جایگاه روحانیت، تجار و بازاریان سنتی، عشایر و دهقانان و مالکان زمین دار به عنوان بازیگران عمده جامعه شبکهای، زمینه ساز تحول در صورت بندی اجتماعی از جامعه شبکه ای به جامعه توده ای شد. در چنین شرایطی تلاش نیروهای سیاسی برای گذار از جامعه تودهای آغاز شد که در نهایت بسیج طبقات مختلف در انقلاب اسلامی ایران تحت ایدئولوژی اسلام گرایانه رخ داد. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و آرشیوی سامان یافته است.
کلمات کلیدی: انقلاب اسلامی, جامعه شبکه ای, جامعه توده ای, میگدال, بسیج سیاسی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/861960/