سنجش روایت تاریخی شاهنامه فردوسی با تاریخ های سده های نخستین اسلامی در آغاز پادشاهی شیرویه

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 610

This Paper With 28 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SSJ-8-1_006

تاریخ نمایه سازی: 11 خرداد 1398

Abstract:

شاهنامه افزون بر ارزش های ادبی و اسطوره ای، از مهمترین منابع تاریخ ایران باستان به ویژه  در تاریخ ساسانیان است. فردوسی با امانت داری، روایات دوره ساسانی را همراه با جزییات رخدادهای تاریخی به نظم کشیده است. روایت شاهنامه از پادشاهی شیرویه و مرگ خسروپرویز و بیان زمینه های فروپاشی، بسیار مهم است و منابع منثور عربی فارسی نیز به آن پرداخته اند. در این پژوهش داده ها و جزییات تاریخی این منابع با روایت تاریخی شاهنامه و گزارش آن سنجش و تحلیل شده و همچنین تفاوت ها و همانندی های آنها آشکار گشته است. فردوسی در این بخش، یکسره به منبع خود وفادار بوده و با وجود محدویت های وزن، زبان منظوم و نیز چارچوب روایی/داستانی، امانت دارانه و دقیق جزییات را به نظم کشیده است. او ریخت نام ها و نام جای ها را با زبان معیار روزگار خود آورده و از این رو به خدای نامه نزدیک تراند. نیز نگاه موجود در خدای نامه با یک میانجی به شاهنامه راه یافته و از نگرش-های غیرایرانی و خلافت محور پیراسته است. بسیاری از داده های دیگر منابع در شاهنامه نیز وجود دارد و برخی داده ها را تنها فردوسی گزارش کرده است. این پژوهش می تواند جایگاه شاهنامه در منابع تاریخی برای ساسانی پژوهی را معتبرتر و برجسته تر سازد و برای دیگر پژوهش ها در این حوزه سودمند بیافتد.

Authors

زاگرس زند

دکترای تاریخ ایران باستان، دانشگاه تهران و مدرس دانشگاه پیام نور کرج

روزبه زرین کوب

استادیار گروه تاریخ /دانشگاه تهران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن بطریق، سعید(1909م)، التاریخ المجموع علی التحقیق و التصدیق، ج2، ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق(1872)، الفهرست، ویرایش گوستاو فلوگل، لایپزیگ. ...
  • ابن هشام، عبدالملک(1385)، زندگانی حضرت محمد پیامبر اسلام، ترجمه، سید ...
  • اشپولر، برتولد(1388)، تکوین تاریخ­نگاری ایرانی ،  تاریخ­نگاری در ایران، ترجمه ...
  • آیدنلو، سجاد(1388)، روز و ماه تاج­گذاری چند شهریار ساسانی در ...
  • آیدنلو، سجاد(1390)، دفتر خسروان(برگزیده شاهنامه فردوسی)، تهران: سخن. ...
  • بلعمی، ابوعلی(1386)، تاریخ بلعمی، ویرایش ملک الشعرای بهار و محمد ...
  • بیرونی، ابوریحان محمد بن احمد(1878م)، آثار الباقیه عن القرون الخالیه، ...
  • تجارب الامم فی اخبار ملوک العرب والعجم(1373)، به تصحیح رضا ...
  • ثعالبی، ابومنصورعبدالملک بن محمدبن اسمعیل(1900م)، غرر اخبار ملوک الفرس و ...
  • حمزه اصفهانی، ابن حسن(1844م)، تاریخ سنی ملوک الارض و الانبیاء، ...
  • خالقی مطلق، جلال(1382)، یک روایت در پنج اثر ، ایران ...
  • خالقی مطلق، جلال(1386)، از شاهنامه تا خداینامه(جستاری درباره ماخد مستقیم ...
  • خالقی مطلق، جلال(1391)، یادداشت­های شاهنامه، ج3، تهران: دایره المعارف بزرگ ...
  • خطیبی، ابوالفضل(1393)،: ساسانیان در تاریخ ملی ایران ، تاریخ جامع ...
  • داد، سیما(1390)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید، ص253. ...
  • دریایی، تورج(1391)، سندیت تاریخی شاهنامه ، ناگفته­های امپراتوری ساسانیان، ترجمه ...
  • دینوری، ابوحنیفه احمدبن داود(1888م)، اخبارالطوال، ویرایش ولادیمیر گیرگاس، لیدن: بریل. ...
  • رجبی، پرویز(1382)، هزاره­های گمشده، ج5، تهران: توس. ...
  • رستگار فسایی، منصور(1388)، فرهنگ نامهای شاهنامه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی. ...
  • رویدادنامه خوزستان(1395)، ترجمه و تعلیقات خداداد رضاخانی و سجاد امیری ...
  • زرین­کوب، روزبه(1393)، تاریخ سیاسی ساسانیان ، تاریخ جامع ایران، ج2، ...
  • زرین­کوب، عبدالحسین(1388)، تاریخ مردم ایران: ایران قبل از اسلام، کشمکش ...
  • زند، زاگرس(1392)، سبک تاریخ نویسی شاهنامه فردوسی ، پژوهشنامه ادب ... [مقاله ژورنالی]
  • شهبازی، علیرضا شاپور(1389)، تاریخ ساسانیان: ترجمه بخش ساسانیان از کتاب ...
  • شهبازی، علیرضا شاپور(1390)، زندگینامه تحلیلی فردوسی، ترجمه هایده مشایخ، تهران: ...
  • طبری، ابوجعفر محمد­بن جریر(1362)، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: ...
  • طبری، ابوجعفر محمد­بن جریر(1391)، تاریخ الرسل و الملوک(بخش ایران از ...
  • طبری، ابوجعفر محمد­بن جریر(1403ق/1983م)، تاریخ الطبری(المعروف بتاریخ الامم و الملوک)، ...
  • فردوسی، ابوالقاسم(1350ه ق/1932م)، الشاهنامه، ترجمه فتح بن علی بنداری، تصحیح ...
  • فردوسی، ابوالقاسم(1389)، شاهنامه، ویرایش جلال خالقی مطلق، جلد8، تهران: دایره ...
  • فردوسی، ابوالقاسم(1393)، شاهنامه، پیرایش جلال خالقی مطلق، ج2، تهران: سخن. ...
  • فردوسی، ابوالقاسم(1971)، شاهنامه، ویرایش آ. برتلس و ع. نوشین، مسکو، ...
  • قاسم نژاد، علی(1376)، فرهنگنامه ادب فارسی، دانشنامه ادب فارسی، ج2، ...
  • کریستن­سن، آرتور امانوئل(1379)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، ...
  • کزازی، میرجلال الدین(1387)، نامه باستان، ویرایش و گزارش شاهنامه فردوسی،ج9، ...
  • کولسنیکف، ا. ای.(1389)، ایران در آستانه سقوط ساسانیان، ویراسته پیگولفسکایا، ...
  • گردیزی، ضحاک(1384)، زین الاخبار، به اهتمام رحیم رضازاده ملک، تهران: ...
  • لاکهارت، لارنس(1384)، گاهشماری تایخ ایران ، میراث ایران، زیر نظر ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی­بن حسین(1862م)، مروج الذهب و معادن الجوهر، ویرایش ...
  • مسعودی، ابوالحسن علی­بن حسین(1893م)، التنبیه و الاشراف، ویرایش دخویه، لیدن: ...
  • مسکویه رازی، ابوعلی(1369)، تجارب الامم، ترجمه ابوالقاسم امامی، ج1، تهران: ...
  • مقدسی، مطهر بن طاهر(1903م)، البدء و التاریخ، ویرایش و ترجمه ...
  • نفیسی، سعید(1383)، مسیحیت در ایران، تهران: اساطیر. ...
  • نهایه الارب فی تاریخ الفرس و العرب(1374)، به کوشش محمد ...
  • نولدکه، تئودور(1388)؛ تاریخ ایرانیان و عربها در زمان ساسانیان، ترجمه ...
  • وینتر، انگلبرت و بئاته دیگناس(1386)، روم و ایران دو قدرت ...
  • یاقوت حموی بغدادی(1380)، معجم­البلدان، ترجمه علینقی منزوی، ج1 در 2بخش، ...
  • یعقوبی، احمدبن ابی یعقوب بن جعفر بن وهب(1883م)، تاریخ یعقوبی، ...
  • A Short Chronicle on the End of the Sasanian Empire ...
  • Chronicon Paschale(1989),(284-628 AD) English tr. Michael Whitby and Mary Whitby, ...
  • Fry, R. N.(1983), The political History of Iran under the ...
  • Gyselen, Rika(2004), Lʹ Administration ʹProvincialeʹ Du NAXWĀR , STUDIA IRANICA ...
  • Göbl, Robert(1971), Sasanian Numismatics, tr. Paul Severin, Braunschweig. ...
  • Göbl, Robert(1983), Sasanian coins , The Cambridge History of Iran, ...
  • Howard-Johnston, James(2008), State and Society in Late Antique Iran in: ...
  • Howard-Johnston, James(2010), kosrow II , Encyclopaedia IRANICA, an updated version ...
  • Justi,Ferdinand(1963), Iranisches Namenbuch, Marburg. ...
  • Pourshariati, Parvaneh(2008), Decline and fall of the Sasanian empire: the ...
  • Sebeos(1999),The Armenian History, tr. R.W.Thomson, Liverpool University press. ...
  • Seert(1983), Histoire Nestorienne (chronique de Seert),Deuxieme Partie II, S.G. Mgr. ...
  • Spiegel F.(1878), Eranische Alterthumskunde, III vol, Leipzig. ...
  • Theophanes(1982),The Chronicle: An English translation of anni mundi 6095-6305(A.D. 602-813), ...
  • نمایش کامل مراجع