غلامحسین اعرابی - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
علی احمد ناصح - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
رضا نجفی - دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث پردیس دانشگاه قم

تاثیرگذاری قرآن بر فرهنگ زمانه و تغییر در رفتار مخاطبان عصر نزول، همواره از مسائل مهم و چالش برانگیز میان مفسران و دانشمندان علوم قرآنی است. این مسئله در پاره ای از موضوعات؛ مانند نهی از ربا و رباخواری جدی تر است؛ چراکه عده ای از سود و منافع آن بهرمند شده اند و دگرگونی آن به راحتی امکان پذیر نیست. مطالعه آیات کریمه و دیدگاه فریقین برای این تحقیق ضروری است. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که شیوه تربیتی قرآن کریم مبتنی بر روش تدریجی، همراه با القای آرامش رفتاری به مخاطب است. در این روش، به صورت گام به گام به موضوعپرداخته و درنهایت، با دستورات تاکیدی، اوامر و نواهی به مخاطب ابلاغ می شود. موضوع نهی از ربا و ربا خواری نیز در همین قالب دیده شده و مراحل متعددی برای آن درنظر گرفته شده است. بر این اساس، قرآن کریم با روش تربیت تدریجی، موضوع را از ایجاد قرابت ذهنی آغاز می کند و تا نهی نهایی پیش می برد. بی تردید، شیوه تربیتی قرآن کریم در بسیاری موارد؛ از جمله در موضوع تحریم ربا و ربا خواری، منحصر به فرد بوده و تا آن زمان، رایج نبوده است.  

تربیت, قرآن کریم, رفتار, عصر نزول, ربا, فریقین