سید رضا مودب - استاد و مدیر گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
محمد رضا عزتی فردوئی - دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه قم
صمد اسمی قیه باشی - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم

چکیده آیه تبیانا لکل شی ء (نحل:89) یکی از آیات چالش بر انگیز قرآن است. مفسران در تفسیر این آیه دیدگاه های مختلفی را بیان کرده اند که عبارتند از: جامعیت علمی قرآن، جامعیت تشریعی مطلق قرآن، جامعیت تشریعی نسبی قرآن، جامعیت هدایتی قرآن، جامعیت قرآن به همراه سنت، و جامعیت قرآن ویژه معصومین. در این مقاله پس از نقد و بررسی دیدگاه های مختلف درمورد جامعیت قرآن، مشخص شد که کلمه تبیان به معنای نهایت وضوح و روشنی بوده و مراد از عبارت کل شیء ، معارف فطری است که ریشه در ضمیر انسان دارند و قرآن نیز به عنوان ذکر این معارف را یادآوری نموده تا اتمام حجت نماید. برخی روایات تفسیری آیه از باب جری و تطبیق بوده به حقایقی فراتر از الفاظ قرآن اشاره دارد  

کلید واژه ها, تبیان, جامعیت فطری فطری, جامعیت قرآن, جری و تطبیق