طاهره کریمی محلی - دانشجوی دکتری رشته علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه مازندران ، بابلسر،ایران

درباره مکی یا مدنی بودن سوره معارج دو دیدگاه مشهور و غیر مشهور وجود دارد.طرفداران دیدگاه مشهور معتقدند که کل سوره معارج مکی است. در مقابل، طرفداران دیدگاه غیر مشهور، تاکید می کنند، کل یا دست کم بخشی از این سوره مدنی است. هر یک از دو گروه، ادله مختلفی را برای اثبات دیدگاه خود مطرح نموده اند. در این مقاله تلاش شده است، با روش توصیفی و با بررسی تفاسیر مختلف شیعه و سنی و نیز بررسی شان نزول آیات این سوره و تبیین ارتباط یا عدم ارتباط آیات با یکدیگر، به ارزیابی مدعا و ادله طرفین پرداخته شود. البته، در این باره، عمدتا بر منابع اهل سنت تمرکز شده است. بررسی ها نشان داد، نظر مشهور حجیت مطلق نداشته و دیدگاه مکی بودن کلیت سوره معارج نادرست است و اصرار برخی از طرفداران دیدگاه مشهور بر مکی بودن این سوره عمدتا با تکیه بر انگیزه های کلامی، مذهبی یا فرقه ای صورت گرفته است.

کلید واژه : نقد, نظر مشهور, تفاسیر فریقین, سوره معارج, مکی, مدنی