علی اصغر عبدالهی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان
سعیده بهداشت - دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، قزوین، ایران

بافت­های فرسوده به دو دسته کلی دارای ارزش و فاقد ارزش تقسیم می شوند. رویکردهای جدید مرمتی سعی در تکیه بر میراث موجود در بافت های فرسوده دارای ارزش و تلفیق اقتصاد و فرهنگ و احیای پایدار بافت های تاریخی از طریق تعیین نقش آنها در سازمان فضایی شهر دارد. یکی از رویکردهای مطرح در این زمینه، رویکرد گردشگری در برنامه ریزی شهری است. امروزه این رویکرد به ­عنوان نوعی جدید از انواع گردشگری، موضوع مهمی در توسعه و دگرگونی شهرها در جهان محسوب می­شود. در این مقاله با معرفی مفهوم توسعه خلاق و تبیین نگرش­های گوناگون مرمت و شناسایی نواحی دارای پتانسیل جذب گردشگر و دارای اولویت در زمینه توسعه خلاق با استفاده از مدل SZCD شناسایی پهنه ­های زمینه ­ساز توسعه خلاق و مدل تحلیلی AHP و نرم ­افزار ArcGIS در محدوده مورد نظر می­باشد. هر یک از این عوامل، معیارها و شاخص­های مدل کالبدی- عملکردی، اجتماعی– اقتصادی و نهادی - مدیریتی را از محدوده مورد مطالعه استخراج کرده و نتایج به ­صورت نقشه تهیه شده و خروجی آن در بردارنده پهنه ­هایی می­باشد که بر اساس این شاخص­ها و معیارها بهترین پهنه برای توسعه خلاق و دخالت در بافت به ­منظور جذب گردشگر می­باشد. نتایج تحقیق نشان می­دهد که معیار کالبدی – عملکردی با ارزش 0/699 نسبت به سایر معیارها، از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و معیارهای اقتصادی – اجتماعی با ارزش 0/243 در مرتبه دوم اهمیت قرار دارند. شاخص نهادی مدیریتی با ارزش 0/088 در ضریب اهمیت نرمال هر یک از معیارها نسبت به همدیگر از عملکرد بسیار ضعیفی در بین معیارهای مورد مطالعه داشته است.

بافت فرسوده, بافت تاریخی, گردشگری, توسعه خلاق