صفر قائدرحمتی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
شهرام بزرافکن - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

فضای سبز، به­ عنوان یکی از شاخص­های توسعه ­یافتگی جوامع دارای ابعاد زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی است. برای اینکه بتواند نقش­ها و عملکردهای خود را به­ خوبی ایفا کند، اولین و مهم­ترین گام تعیین مکان­های مناسب برای آن است. هدف از انجام این تحقیق، ساماندهی فضای سبز شهری در منطقه 7 تهران می باشد. برای این منظور از مدل AHP Fuzzy استفاده شد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق با بررسی و ارزیابی معیارهای مورد نیاز در مکان ­گزینی فضای سبز شهری اقدام به تهیi نقشه و ایجاد لایi اطلاعاتی برای هر یک از معیارها در محیط GIS گردید و جمعا از 10 معیار استفاده شد. سپس به­ منظور مدل­سازی، به هرکدام از لایه ­های اطلاعاتی بر اساس مدل AHP وزن مناسبی اختصاص داده شد. در نهایت نقشه ­ها با یکدیگر تلفیق شده و نقشه نهایی حاصل گردید. با قرار دادن لایه پارک­های موجود با نقشه مطلوبیت، فضایی جهت جانمایی کاربری فضای سبز مشخص گردید که هیچ­کدام از پارک­های موجود در منطقه 7 در پهنه ­های بسیار مطلوب قرار نگرفته و نزدیک به نیمی از پارکهای موجود در این منطقه یعنی بالغ بر 43 درصد در پهنه نامطلوب، حدود 34 درصد در مطلوبیت متوسط و 23 درصد نیز در پهنه مطلوب قرار داشته ­اند. با توجه به اینکه نزدیک به نیمی از پارک­های موجود منطقه در پهنه نامطلوب قرار دارند، می­تواند بیان ­کننده این نکته باشد که­ در مکان­یابی کاربری فضای سبز ضوابط سازگاری برنامه­ ریزی کاربری اراضی نادیده گرفته شده است.

فضای سبز, ساماندهی فضایی, AHP Fuzzy, منطقه 7 تهران